Rozszczep kręgosłupa - przyczyny i leczenie
Rozszczep kręgosłupa to wrodzona wada rozwojowa. Pojwia się ona w czasie ciąży, gdy kręgosłup nie jest prawidłowo zamknięty wokół rdzenia kręgowego i nerwów, pozostawiając otwór, który je eksponuje.
Rozszczep kręgosłupa to poważna deformacja którą leczy się operacyjnie.
Rozszczep kręgosłupa – objawy
Omawiana wada jest zniekształceniem które może powodować zarówno fizyczne jak i intelektualne upośledzenie. Objawy są różne, ponieważ istnieje kilka rodzajów nieprawidłowości. Rodzaj jaki przybiera rozszczep kręgosłupa zależy od:
- Rozmiaru otworu;
- Od tego która część kręgosłupa jest dotknięta – im wyżej, tym poważniejsze będą konsekwencje;
- Czy zostały uszkodzone nerwy i rdzeń kręgowy;
Zgodnie z tymi kryteriami istnieją trzy typy rozszczepu kręgosłupa: otwarty rozszczep kręgosłupa, podzielony na przepuklinę oponowo-rdzeniową, przepuklinę oponową i ukryty rozszczep kręgosłupa.
Przepuklina oponowa
Przepuklina oponowa atakuje opony mózgowe, błony pokrywające i chroniące mózg oraz rdzeń kręgowy. Kiedy wydostaje się przez otwór utworzony w kręgosłupie, powstaje worek wypełniony płynem.
Dzieci dotknięte tą wadą mogą cierpieć z powodu różnych problemów zdrowotnych, w zależności od stopnia uszkodzenia nerwów otaczających kręgosłup.
Na przykład mogą mieć porażenie mięśni w różnym stopniu lub trudności w uczeniu się, takie jak zespół nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD).
Przepuklina oponowo-rdzeniowa
Kiedy mówimy o rozszczepie kręgosłupa, zwykle mówimy o przepuklinach oponowo-rdzeniowych. Jest to najpoważniejsza odmiana tej wady rozwojowej i powoduje zaburzenia w zakresie od umiarkowanego do ciężkiego, w tym możliwość utraty czucia i paraliżu nóg.
Występuje, gdy opony mózgowe i dolny koniec rdzenia kręgowego wystają przez otwór w kręgosłupie i tworzą worek wypełniony płynem. Ten woreczek, który jest poza ciałem, może pęknąć podczas porodu, odsłaniając rdzeń kręgowy i nerwy.
Oprócz problemów z kośćmi i mięśniami, u dzieci z tym zaburzeniem często występuje wodogłowie, czyli nagromadzenie płynu w mózgu lub wokół niego.
Ukryty rozszczep kręgosłupa
Jest to najłagodniejsza forma rozszczepu kręgosłupa i może pozostać niezauważona. Jak sama nazwa wskazuje, w tej odmianie choroby, deformacja jest “ukryta” pod skórą.
Pomimo tego, że deformacja jest ukryta pod skórą, mogą się na niej pojawić znamiona lub wgłębienia. Pod skórą, rdzeń kręgosłupa jest najczęściej połączony z tkanką co nie powoduje uszkodzenia nerwów.
Większość dzieci z ukrytym rozszczepieniem kręgosłupa nie ma długotrwałych problemów ze zdrowiem. Co więcej, defekt ten często wykrywany jest dopiero później w dzieciństwie lub nawet dopiero u ludzi dorosłych.
Ukryte rozszczepienie kręgosłupa zazwyczaj nie powoduje niepełnosprawności ani długotrwałych problemów.
Przyczyny rozszczepienia kręgosłupa
Przyczyny rozszczepu kręgosłupa są nieznane. Konieczne jest zbadanie czynników, które wpływają na rozwój tej wady rozwojowej, takich jak genetyka czy środowisko.
Jednak wiadomo na pewno, że jest to związane z niskim poziomem kwasu foliowego. Rozszczep kręgosłupa pojawia się w pierwszych tygodniach ciąży. Często powstaje, zanim przyszła mama wie, że jest w ciąży.
Przyjmowanie kwasu foliowego podczas ciąży (400 mikrogramów na dobę) pomaga zmniejszyć ryzyko wystąpienia tej wady, nie jest jednak gwarancją zdrowej ciąży.
Inne wskazówki, których można przestrzegać w celu zapobiegania tym zniekształceniom obejmują:
- Skonsultuj się z lekarzem, aby uzyskać najlepsze leczenie. Tak jak nie ma dwóch takich samych osób, nie ma też dwóch identycznych ciąż. Lepiej jest stosować spersonalizowany plan, który zaspokaja potrzeby matki i dziecka.
- Dowiedz się o składnikach leków, witamin i suplementów, które przyjmujesz. W czasie ciąży organizm reaguje inaczej na niektóre leki.
- Kontroluj temperaturę ciała. Wysoka gorączka może zwiększyć szanse dziecka na rozwój rozszczepu kręgosłupa.
Leczenie
Leczenie rozszczepu kręgosłupa różni się w zależności od jego nasilenia. W zależności od tego, jakich systemów dotyczy, dzieci będą potrzebować wsparcia różnych specjalistów na dłuższą metę.
Dotyczy to nie tylko lekarzy, ale także terapeutów, pracowników socjalnych i stowarzyszeń zapewniających wsparcie i zrozumienie.
U niemowląt z ukrytym rozszczepem kręgosłupa leczenie nie jest konieczne. Jeśli rdzeń kręgowy jest zakotwiczony, konieczna będzie operacja w celu oddzielenia go od tkanki.
Po operacji niemowlęta zwykle nie mają żadnych problemów, możliwe jest jednak, że rdzeń kręgowy znowu się zakotwiczy (połączy z tkanką).
Po odpowiednim leczeniu większość osób z rozszczepem kręgosłupa może rosnąć i mieć pełne i produktywne życie.
Niemowlęta z przepukliną oponowo rdzeniową potrzebują operacji w pierwszych miesiącach życia. Operacja polega na umieszczeniu opon mózgowych w ciele i zamknięciu otworu w kręgosłupie.
Proces jest podobny w przypadku przepukliny oponowej: dziecko musi być operowane, ale zabieg wykonuje się między pierwszym a drugim dniem po porodzie.
Jeśli wadę wykryje się we wczesnych etapach ciąży, w 25 tygodniu można przeprowadzić operację korygującą deformację. Jeżeli dziecko cierpi również na wodogłowie, konieczna będzie osobna operacja.