Obgryzanie paznokci - z jakich powodów dzieci to robią?

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 30 listopada, 2018

Onychofagia, czyli obgryzanie paznokci, jest bardzo częstą praktyką u dzieci. W wielu przypadkach można to zobaczyć nawet w wieku dorosłym. Pytanie brzmi: dlaczego dzieci obgryzają paznokcie?

Obgryzanie paznokci to nawyk, który może zacząć się już w wieku trzech lat i bardzo trudno się go pozbyć. Dlatego to zachowanie nie jest niczym niezwykłym i niespotykanym u dorosłych.

Obgryzanie paznokci, czyli onychofagia

Niemniej jednak musimy postarać się, aby dzieci nie nauczyły się nawyku obgryzania i zjadania swoich paznokci.

Chociaż jest to bardzo częste, onychofagia powoduje negatywne konsekwencje u dzieci. Obgryzanie paznokci może wpływać na rozwój dziecka, jego zdrowie jamy ustnej, a także na pewność siebie.

W tym artykule wyjaśnimy dlaczego dzieci obgryzają paznokcie oraz przedstawimy kilka prostych sposobów, aby pomóc im pozbyć się tego nawyku.

Przyczyny i ryzyko, jakie niesie za sobą obgryzanie paznokci

Obgryzanie paznokci nie jest chorobą, ale złym nawykiem i kompulsywnym działaniem. Oznacza to, że nie robi się tego świadomie i nie ma ukrytych motywów, takich jak zwrócenie uwagi rodziców. Przyczyną jego powstania może być zwyczaj ssania kciuka, który nie był całkowicie zapomniany.

Jednak mogą istnieć inne możliwe przyczyny. Dzieci mogą również rozwijać tę praktykę z ciekawości, nudy, naśladowania, nawyku lub jako środek do złagodzenia stresu.

To sposób radzenia sobie z intensywnymi emocjami z dzieciństwa. Jeśli zauważysz ten nawyk u dziecka w sposób umiarkowany – w taki sposób, że Twoje maleństwo nie zrobi sobie krzywdy – lub w trakcie, gdy jest rozproszone, prawdopodobnie nie ma powodów do niepokoju.

Większość przypadków onychofagii zanika wraz z wiekiem. Jednak ważne jest, aby dzieci nie nauczyły się tego od początku, ponieważ wiąże się ono z kilkoma zagrożeniami.

Pierwszym z nich jest fakt, że dzieci mogą zranić samych siebie. Te ugryzienia mogą powodować infekcje dziąseł, wpływać na rozwój i wzrost ich zębów oraz sprzyjać pojawianiu się brodawek.

Ponadto problemy te mogą prowadzić do trudności z pewnością siebie ze względów estetycznych.

Jak zapobiegać obgryzaniu paznokci przez dzieci?

Dzieci często same pozbywają się tego nawyku. Jednak jeśli onychofagia powoduje onieśmielenie lub jest bardzo denerwująca, istnieje kilka prostych sposobów, aby pomóc dzieciom się jej pozbyć.

Przede wszystkim, jako rodzice, musimy być cierpliwi i wyrozumiali wobec naszych dzieci.

Niektóre taktyki przeciwdziałania onychofagii obejmują:

1. Nie karz dziecka. Jeśli nie jest to świadoma jego decyzja, trudno jest dziecku uniknąć obgryzania paznokci. Ukaranie go za coś, czego nie robi świadomie, będzie mało użyteczne.
2. Spróbuj zamiast tego znaleźć przyczyny. Bez względu na stosowane lekarstwo: jeśli nie znasz podstawowej przyczyny obgryzania paznokci Twojego dziecka, nie pozbędziesz się tego nawyku. Porozmawiaj ze swoim maluchem, wyjaśnij mu sytuację i dowiedz się jak możesz zmienić tę nabytą praktykę. Ponadto musisz zwracać uwagę na sytuacje, które powodują takie zachowanie.
3. Daj mu wybór. Możesz zaproponować alternatywne zajęcia lub techniki relaksacyjne, gdy odczuwa potrzebę obgryzania jego paznokci. Oprócz rozpraszania go i pomagania mu w zignorowaniu potrzeby, te nowe czynności pomogą złagodzić napięcie i nerwowość, którą odczuwa.
4. Spróbuj go namówić do uprawiania sportu. Ponieważ onychofagia jest zwykle spowodowana stresem, aktywność fizyczna może pomóc utrzymać ten nawyk na dystans. Dodatkowo uprawianie sportu w dzieciństwie jest równie ważne, jak i korzystne.
5. Bądź bardzo cierpliwa. Pozbycie się nawyku trwa dłużej niż jeden dzień. Jest to długi i powolny proces, który wymaga wiele pracy i wytrwałości. Zachęć dziecko, aby znalazło lepsze mechanizmy radzenia sobie ze stresem, aby sprostać impulsom onychofagii. Pamiętaj, by dać mu wsparcie.

Kiedy jest to powodem do niepokoju?

Łatwo jest lekceważyć onychofagię ze względu na jej powszechność. W niektórych przypadkach obgryzanie paznokci może być oznaką nadmiernego niepokoju. Jeśli palce Twojego dziecka są zranione lub krwawią lub zauważyłaś brodawki albo infekcje, powinnaś zabrać je do lekarza w celu leczenia.

Zauważ, że zalecane jest skonsultowanie się z pediatrą, jeśli ten nawyk towarzyszy innym nerwowym zachowaniom. Na przykład, jeśli zauważysz, że gryzie ono swoją własną skórę, wyrywa rzęsy i/lub włosy, lub jeśli zmieniają się jego nawyki związane ze snem.