Kofeina w czasie ciąży- czy jest bezpieczna?
Kofeina to substancja naturalnie występująca w wielu roślinach. Jej spożywanie przez kobiety w ciąży jest dość kontrowersyjnym tematem. Dowiedz się czegoś więcej!
Nadmierne spożycie kawy czy coli podczas ciąży może niewątpliwie mieć szkodliwe skutki. Nadmierne ilości mogą powodować objawy takie jak: zgaga, podniesione ciśnienie, zwiększone napięcie mięśnia sercowego, wydzielanie adrenaliny, przez co zwiększa się częstotliwość jego bicia i siła skurczów.
Czy wiesz jednak, że umiarkowane spożycie kofeiny może być rzeczywiście korzystne dla przyszłej mamy? Czytaj dalej i sprawdź czy kofeina w może być bezpieczna w czasie ciąży!
Kofeina podczas ciąży- czy jest bezpieczna
Kofeina to substancja chemiczna, naturalnie występująca w naturze: w ziarnach kawy, w różnych odmianach herbaty i owocach guarany. Jej syntetyczna wersja jest dodawana do napojów energetycznych, napojów gazowanych i niektórych tabletek na ból głowy.
We współczesnym świecie nasze społeczeństwa spożywają kofeinę wręcz codziennie już od najmłodszych lat – jest przecież obecna także w czekoladzie i naturalnym kakao. Jednak spożywanie kofeiny w czasie ciąży jest tematem dość kontrowersyjnym. Dzisiaj dokładniej przyjrzymy się temu zagadnieniu.
Kofeina jest substancją, która występuje w przyrodzie w co najmniej 60 odmianach roślin ( znajduje się na przykład w liściach, nasionach i owocach). Jednak jednym z najbardziej znanych i najpopularniejszych źródeł kofeiny wśród dorosłych jest kawa.
Co to jest kofeina?
Cały czas rozmawiamy o kofeinie, ale czy naprawdę wiemy, co to jest? Pod względem chemicznym to alkaloid należący do grupy metyloksantyny. W naszym organizmie kofeina działa w ośrodkowym układzie nerwowym jako środek psychostymulujący i pobudzający.
Jest konkurencyjnym antagonistą receptorów A1 i A2a adenozyny. Te receptory są odpowiedzialne za hamowanie uwalniania wielu neuroprzekaźników. Dlatego efektem działania kofeiny jest uwolnienie tych samych przekaźników. Maksymalizuje to między innymi działanie dopaminy.
Kofeina jest również uważana za stymulant ze względu na jej właściwości energetyzujące i stymulujące. Nadmierne regularne spożywanie kofeiny powoduje tolerancję – przyzwyczajenie się organizmu do jej działania.
Nagłe porzucenie nawyku spożywania kofeiny może nagle doprowadzić do efektu odstawienia – bólu głowy, senności.
Kofeina jest również używana ze względu na jej właściwości farmakologiczne. W szczególności kofeina przyczynia się do leczenia bólu głowy. Wchodzi również w skład wielu leków przeciw grypie i migrenom.
Jednymi z najlepiej poznanych efektów działania kawy są jej właściwości pobudzające. Stąd po kawę zazwyczaj sięgamy w momencie silnego zmęczenia czy wyczerpania. Z drugiej strony u niektórych osób spożywanie nawet niewielkich kawy może przyczyniać się do trudności z zaśnięciem i palpitacji serca.
Kawa, a właściwie kofeina w niej zawarta, ma również lekkie właściwości moczopędne. Niektóre badania donoszą również o możliwym korzystnym wpływie umiarkowanego spożywania kawy na spadek ryzyka wystąpienia wielu chorób. Dotyczy to na przykład cukrzycy czy chorób układu krążenia.
Jednak pomimo wielu badań dotyczących kofeiny, nadal brakuje jednoznacznej odpowiedzi na pytanie dotyczące bezpieczeństwa jej stosowania w okresie ciąży.
Jakie właściwości ma kofeina?
Jak już powiedzieliśmy, kofeina jest substancją psychostymulującą i psychoaktywną dla naszego centralnego układu nerwowego. Oznacza to, że aktywuje nasz mózg, budząc go i utrzymując go w czujności. Ale to nie wszystko.
Kofeina ma również inne działanie na nasz organizm, w tym:
- Kofeina jest przeciwutleniaczem i niweluje wolne rodniki.
- Zwiększa ciśnienie tętnicze.
- Zwiększa tętno.
- Posiada właściwości moczopędne.
- Poprawia krążenie krwi.
- Może powodować pobudzenie.
- Może łagodzić bóle głowy i migreny.
- Poprawia funkcje oddechowe poprzez zwiększenie skurczu przepony.
- Powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych na poziomie mięśni.
Czasami kofeina była uważana za czynnik ryzyka, jeśli chodzi o płodność, podobnie jak tytoń i inne narkotyki. Jednak małe dawki nie stanowią zagrożenia. Jednocześnie jest to ważna informacja, o której należy pamiętać, aby uniknąć nadużyć, jeśli chcesz zajść w ciążę. Lepiej wtedy odstawić sztuczne źródła kofeiny takie jak napoje energetyczne.
Zdecydowanie w trakcie ciąży powinno się odstawić napoje energetyczne- obok kofeiny znajduje się tam również tauryna i inne substancje pobudzające. Pobudzają mięśnie, rozszerzają naczynia krwionośne i mogą powodować uzależnienie. Przedawkowanie tego typu napojów może prowadzić do nadpobudliwości, przyspieszonej akcji serca i bezsenności.
Spożycie kofeiny w trakcie ciąży
Umiarkowane spożycie kofeiny podczas ciąży nie powoduje szkodliwych skutków. Biorąc to pod uwagę, picie wyjątkowo dużych ilości kofeiny (szczególnie tej sztucznego pochodzenia) w czasie ciąży może zmniejszyć wzrost płodu, a nawet doprowadzić do poronienia.
Dlaczego tak jest? Kofeina przechodzi przez wody płodowe, co oznacza, że ilość kofeiny zawarta we krwi matki może swobodnie przepływać do płynu owodniowego i do płodu.
W łożysku nie ma jednak możliwości metabolizowania kofeiny, która dostaje się do środka. Jednocześnie płodowi brakuje niezbędnych enzymów w wątrobie, aż do 8 miesiąca ciąży.
Ze względu na właściwości kofeiny może powodować zwężenie naczyń macicy i płodu, zmniejszając ilość napływającej krwi. Oznacza to, że dziecko otrzymuje mniej tlenu i mniej składników odżywczych. Dlatego bardzo duże spożycie kofeiny może wpływać na wzrost płodu.
Innym poważniejszym powikłaniem, które przedawkowanie kofeiny może powodować podczas ciąży, jest poronienie. Jest to szczególnie ważne w pierwszym trymestrze. Nadmiar kofeiny może również powodować pojawienie się stanu przedrzucawkowego lub nadciśnienia.
Nadciśnienie tętnicze i częstość akcji serca są czynnikami, które są ważne i wymagają kontroli podczas ciąży. Dlatego ważne jest, aby unikać spożywania substancji, które mogą wpływać znacząco na te wyniki. Niezastosowanie się do tego może prowadzić do niepożądanych komplikacji, zarówno dla matki, jak i dziecka.
Jednocześnie w okresie laktacji kofeina może również przenosić się z matki na dziecko wraz z mlekiem matki. Nadmierne spożycie kofeiny przez matki karmiące piersią może powodować rozdrażnienie u niemowląt, a także zaburzenia snu i nadmierne pobudzenie dziecka. A to ostatnie, czego młoda mama potrzebuje w ciągu dnia!
Jednak, według lekarzy, umiarkowana konsumpcja nie niesie nadmiernego ryzyka. Niewielkie spożycie kawy może być również korzystne w niwelowaniu objawów takich jak poranne mdłości, bole głowy u ciężarnych.
Wnioski
Biorąc pod uwagę istniejące badania naukowe- można znaleźć wiele sprzecznych informacji. To prawda, że nadużywanie kofeiny jest szkodliwe, zwłaszcza w czasie ciąży, zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Szczególnie jeśli pochodzi ona z napojów energetycznych, słodkich napojów gazowanych i innych sztucznych źródeł.
Jednak umiarkowane spożycie kawy jest nieszkodliwe, a nawet może być korzystne dla zdrowia i samopoczucia.
Wpływ kawy na rozwój płodu i przebieg całej ciąży jest uzależniony od ilości kofeiny spożytej w ciągu dnia przez mamę. Kawa w ciąży jest dozwolona, ale jednak należy ograniczać jej ilości. Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) przyszła mama powinna ograniczyć spożywanie kawy do około 2 filiżanek maksymalnie w ciągu dnia.
Taka dawka powinna być bezpieczna dla dziecka. Pamiętaj, żeby jednak skonsultować się z lekarzem, który przeanalizuje twoje wyniki i ciśnienie. Jeśli nie możesz zrezygnować z rytuału picia kawy – spróbuj bezkofeinowej lub zbożowej. Być może pomogą ci one zmniejszyć spożycie kofeiny.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Pardo Lozano, R., Alvarez García, Y., Barral Tafalla, D., & Farré Albaladejo, M. (2007). Cafeína: un nutriente, un fármaco, o una droga de abuso. Adicciones: Revista de socidrogalcohol, 19(3), 0225-238.
- Valenzuela, A. (2010). El café y sus efectos en la salud cardiovascular y en la salud materna. Revista chilena de nutrición, 37(4), 514-523.
- Barreda-Abascal, R., Molina, L., Haro-Valencia, R., Alford, C., & Verster, J. C. (2012). Actualización sobre los efectos de la cafeína y su perfil de seguridad en alimentos y bebidas. Revista Médica del Hospital General de México, 75(1), 60-67.
