Zez u dziecka: przyczyny, diagnoza i leczenie

Zez u dziecka, nazywany również leniwym okiem, to sytuacja, w której oczy dziecka poruszają się w sposób nieskoordynowany. Chociaż ten problem nie jest uznawany za coś poważnego, dziecko powinno być leczone we właściwy sposób, aby nie dopuścić do pogorszenia się jego stanu.

Zez u dziecka to anomalia, która wywiera wpływ na jego wzrok. Powstaje w wyniku braku koordynacji między oczami. Wczesne wykrycie odgrywa znaczącą rolę, ponieważ umożliwia jak najszybsze rozpoczęcie terapii. Odkładanie jej w czasie zwiększa ryzyko utraty wzroku w oku dotkniętym zezem.

Zez to jedno z najczęstszych zaburzeń optycznych, które dotyka niemowlęta i dzieci. Leniwe oko pojawia się u około 4% dzieci, które nie ukończyły jeszcze 9. roku życia. Najpoważniejsze konsekwencje związane z zezem to spowolniony rozwój mózgu, wolniejsza nauka i przyswajanie wiedzy, jak również utrata widzenia.

Na czym polega zez u dziecka?

Z technicznego punktu widzenia, zez powstaje wskutek nieprawidłowości w funkcjach obuocznych. Na działanie wzroku składają się dwie funkcje: obuoczne i jednooczne. Obie rozwijają się od momentu narodzin i dojrzewają, póki dziecko nie osiągnie ósmego lub dziewiątego roku życia.

U osób z zezem dochodzi do uszkodzenia funkcji obuocznej, co oznacza, że obie gałki oczne nie są w stanie skoncentrować się na tym samym obiekcie. Z tego powodu informacje docierające do mózgu są bardzo niejednoznaczne.

W odpowiedzi mózg ignoruje obrazy, które są mniej ostre. W ten sposób organizm chroni się przed wystąpieniem podwójnego widzenia, nazywanego diplopią.

Mimo tego oko, które znajduje się w nieprawidłowym położeniu, nadal wysyła obrazy do mózgu. Jednak z powodu tej uporczywości oko z czasem stanie się “leniwe” i zacznie w nim zachodzić nieodwracalny spadek jakości widzenia.

Zez u dziecka i jego przyczyny

Do najczęstszych przyczyn natury okulistycznej zaliczamy:

• Złe funkcjonowanie nerwu optycznego,
• Wady możliwe do cofnięcia, takie jak dalekowzroczność.

Inne przyczyny rozwoju leniwego oka u dzieci to:

• Zaburzenia układu nerwowego wywoływane przez określone schorzenia, wysoką gorączkę lub bardzo stresujące sytuacje.
• Poza tym zez u dziecka może pojawić się z powodu innych zaburzeń, takich jak mózgowe porażenie dziecięce lub wodogłowie. Komplikacje takie jak poród przed terminem również mogą prowadzić do rozwoju zeza. Oprócz tego zez może również pojawiać się u dzieci z zespołem Downa.
• Należy również wspomnieć, że istnieją predyspozycje genetyczne, które zwiększają prawdopodobieństwo pojawienia się zeza.

Rodzaje leniwego oka

Objawy tego zaburzenia pojawiają się zazwyczaj w dzieciństwie. Jednak warto zwrócić uwagę ba fakt, że zez może rozwinąć się również u dorosłych. Nie wszystkie rodzaje zeza są takie same.

1. Zez jednostronny i zez naprzemienny. W pierwszym przypadku nieruchome oko zmonopolizowało pole widzenia. Z kolei w drugim obie gałki oczne na zmianę przesyłają dane do mózgu, zapewniając jednorodny rozwój obu oczu.
2. Zez okresowy. Występuje jedynie w określonych przypadkach (choroba, stres). Może również pojawiać się, gdy dany obiekt znajduje się w określonej odległości (blisko, w średnim oddaleniu, daleko).

Zgodnie z kierunkiem leniwego oka

• Zez rozbieżny. Dochodzi do niego, gdy oko leci na zewnątrz.
• Zez zbieżny. Pojawia się, gdy oko leci do środka. To najczęstsza odmiana zeza.
• Hiperotropia. Kiedy jedno oko patrzy wyżej niż drugie.
• Hipotropia. Kiedy jedno oko patrzy niżej niż drugie.

Diagnozowanie zeza u dziecka

Zapobieganie rozwojowi zeza u dziecka jest trudne. Jednak jego szybkie wykrycie i leczenie może zapobiegać pojawieniu się trudności i konsekwencji zdrowotnych, a nawet pomaga go odwrócić. Badanie wzroku, które powinno się przeprowadzić w trzecim roku życia dziecka, odgrywa kluczową rolę w przepadku dzieci z tym schorzeniem.

Jeżeli pediatra zauważy jakiekolwiek zaburzenia związane z oczami dziecka, powinnaś od razu skonsultować się z okulistą. Jeśli w Twojej rodzinie pojawiał się zez, powinnaś zabrać malucha do okulisty zanim ukończy trzeci rok życia.

Leczenie zeza u dziecka

Leczenie zależy od stanu, w jakim znajdują się oczy oraz stopnia zaawansowania zeza. Cel stanowi odzyskanie widzenia oboma oczami. W zależności od danego przypadku terapia może polegać na noszeniu specjalnych okularów korekcyjnych lub operacji. Lekarz może również kazać zaklejać słabsze oko.

W przypadku zeza akomodacyjnego stosuje się korekcję optyczną. Mali pacjenci często muszą nosić okulary lub soczewki kontaktowe. Z kolei terapia wizualna zakłada głównie wykonywanie ćwiczeń i zaklejanie oka.

W niektórych przypadkach trzeba przeprowadzić operację. Chirurg wykona małe nacięcie w tkance pokrywającej oko, aby dotrzeć do mięśni.

Następnie będzie musiał ustawić w poprawny sposób mięśnie w jednym oku lub w obu. Cała procedura jest dość prosta, a dziecko niedługo będzie mogło bez żadnych przeszkód powrócić do codziennych zabaw.