Zez u dziecka: przyczyny, diagnoza i leczenie

Zez u dziecka, nazywany również leniwym okiem, to sytuacja, w której oczy dziecka poruszają się w sposób nieskoordynowany. Chociaż ten problem nie jest uznawany za coś poważnego, dziecko powinno być leczone we właściwy sposób, aby nie dopuścić do pogorszenia się jego stanu.

Zez u dziecka to anomalia, która wywiera wpływ na jego wzrok. Powstaje w wyniku braku koordynacji między oczami. Wczesne wykrycie odgrywa znaczącą rolę, ponieważ umożliwia jak najszybsze rozpoczęcie terapii. Odkładanie jej w czasie zwiększa ryzyko utraty wzroku w oku dotkniętym zezem.

Zez to jedno z najczęstszych zaburzeń optycznych, które dotyka niemowlęta i dzieci. Leniwe oko pojawia się u około 4% dzieci, które nie ukończyły jeszcze 9. roku życia. Najpoważniejsze konsekwencje związane z zezem to spowolniony rozwój mózgu, wolniejsza nauka i przyswajanie wiedzy, jak również utrata widzenia.

Na czym polega zez u dziecka?

Z technicznego punktu widzenia, zez powstaje wskutek nieprawidłowości w funkcjach obuocznych. Na działanie wzroku składają się dwie funkcje: obuoczne i jednooczne. Obie rozwijają się od momentu narodzin i dojrzewają, póki dziecko nie osiągnie ósmego lub dziewiątego roku życia.

U osób z zezem dochodzi do uszkodzenia funkcji obuocznej, co oznacza, że obie gałki oczne nie są w stanie skoncentrować się na tym samym obiekcie. Z tego powodu informacje docierające do mózgu są bardzo niejednoznaczne.

W odpowiedzi mózg ignoruje obrazy, które są mniej ostre. W ten sposób organizm chroni się przed wystąpieniem podwójnego widzenia, nazywanego diplopią.

Mimo tego oko, które znajduje się w nieprawidłowym położeniu, nadal wysyła obrazy do mózgu. Jednak z powodu tej uporczywości oko z czasem stanie się “leniwe” i zacznie w nim zachodzić nieodwracalny spadek jakości widzenia.

Zez u dziecka i jego przyczyny

Do najczęstszych przyczyn natury okulistycznej zaliczamy:

Złe funkcjonowanie nerwu optycznego,
Wady możliwe do cofnięcia, takie jak dalekowzroczność.

Inne przyczyny rozwoju leniwego oka u dzieci to:

Zaburzenia układu nerwowego wywoływane przez określone schorzenia, wysoką gorączkę lub bardzo stresujące sytuacje.
Poza tym zez u dziecka może pojawić się z powodu innych zaburzeń, takich jak mózgowe porażenie dziecięce lub wodogłowie. Komplikacje takie jak poród przed terminem również mogą prowadzić do rozwoju zeza. Oprócz tego zez może również pojawiać się u dzieci z zespołem Downa.
Należy również wspomnieć, że istnieją predyspozycje genetyczne, które zwiększają prawdopodobieństwo pojawienia się zeza.

Rodzaje leniwego oka

Objawy tego zaburzenia pojawiają się zazwyczaj w dzieciństwie. Jednak warto zwrócić uwagę ba fakt, że zez może rozwinąć się również u dorosłych. Nie wszystkie rodzaje zeza są takie same.

Zez jednostronny i zez naprzemienny. W pierwszym przypadku nieruchome oko zmonopolizowało pole widzenia. Z kolei w drugim obie gałki oczne na zmianę przesyłają dane do mózgu, zapewniając jednorodny rozwój obu oczu.
Zez okresowy. Występuje jedynie w określonych przypadkach (choroba, stres). Może również pojawiać się, gdy dany obiekt znajduje się w określonej odległości (blisko, w średnim oddaleniu, daleko).

Zgodnie z kierunkiem leniwego oka

Zez rozbieżny. Dochodzi do niego, gdy oko leci na zewnątrz.
Zez zbieżny. Pojawia się, gdy oko leci do środka. To najczęstsza odmiana zeza.
Hiperotropia. Kiedy jedno oko patrzy wyżej niż drugie.
Hipotropia. Kiedy jedno oko patrzy niżej niż drugie.

Diagnozowanie zeza u dziecka

Zapobieganie rozwojowi zeza u dziecka jest trudne. Jednak jego szybkie wykrycie i leczenie może zapobiegać pojawieniu się trudności i konsekwencji zdrowotnych, a nawet pomaga go odwrócić. Badanie wzroku, które powinno się przeprowadzić w trzecim roku życia dziecka, odgrywa kluczową rolę w przepadku dzieci z tym schorzeniem.

Jeżeli pediatra zauważy jakiekolwiek zaburzenia związane z oczami dziecka, powinnaś od razu skonsultować się z okulistą. Jeśli w Twojej rodzinie pojawiał się zez, powinnaś zabrać malucha do okulisty zanim ukończy trzeci rok życia.

Leczenie zeza u dziecka

Leczenie zależy od stanu, w jakim znajdują się oczy oraz stopnia zaawansowania zeza. Cel stanowi odzyskanie widzenia oboma oczami. W zależności od danego przypadku terapia może polegać na noszeniu specjalnych okularów korekcyjnych lub operacji. Lekarz może również kazać zaklejać słabsze oko.

W przypadku zeza akomodacyjnego stosuje się korekcję optyczną. Mali pacjenci często muszą nosić okulary lub soczewki kontaktowe. Z kolei terapia wizualna zakłada głównie wykonywanie ćwiczeń i zaklejanie oka.

W niektórych przypadkach trzeba przeprowadzić operację. Chirurg wykona małe nacięcie w tkance pokrywającej oko, aby dotrzeć do mięśni.

Następnie będzie musiał ustawić w poprawny sposób mięśnie w jednym oku lub w obu. Cała procedura jest dość prosta, a dziecko niedługo będzie mogło bez żadnych przeszkód powrócić do codziennych zabaw.