Cyberprzemoc w szkole: poznaj związane z nią aspekty prawne
W środowisku szkolnym często spotykamy się ze znęcaniem lub różnego rodzaju molestowaniem. Jednak ostatnimi czasy coraz częściej mamy do czynienia z mobbingiem, szczególnie z powodu naszych czasów, w których media społecznościowe i technologia wywierają wpływ na społeczeństwo każdego dnia. Czym jest cyberprzemoc w szkole i z jakimi aspektami prawnymi się wiąże?
Cyberprzemoc w szkole dotyka dziś wielu chłopców i dziewcząt. To także forma przemocy, która przybiera na sile. Ma bardzo negatywny wpływ na samopoczucie i rozwój dzieci i młodzieży. Ponadto jest to sprzeczne z podstawowymi prawami ofiary. Cyberprzemoc może powodować ogromne szkody emocjonalne i psychiczne dla ofiar i ich rodzin.
Niestety urzędnicy państwowo nadal nie są w stanie zapewnić wystarczająco skutecznych narzędzi do walki z cyberprzemocą w szkole. Nie są też w pełni doceniani przez odpowiednie instytucje.
Ten problem dotyczy wielu czynników, w tym psychologicznych, edukacyjnych, rodzinnych i medialnych… W tym artykule zajmiemy się niektórymi aspektami prawnymi, których dotyczy cyberprzemoc w szkole.
Czym jest cyberprzemoc w szkole?
Cyberprzemoc w szkole jest formą nękania. Jest to forma gwałtownej i negatywnej interakcji, która ma miejsce wśród rówieśników, ale w kontekście mediów społecznościowych. Ma to związek ze stosunkami społecznymi w szkole. Rodzaje przemocy związane z cyberprzemocą w szkole to między innymi dyskryminacja, homofobia i represje.
Warto ieć na uwadze, że cyberprzemoc w szkole jest rodzajem prześladowań psychicznych, które jeden uczeń zadaje drugiemu. Napastnik wybiera ofiarę i przeprowadza powtarzające się ataki. Jest to negatywne i zamierzone działanie, którego ofiara nie może uniknąć w środowisku szkolnym lub adresowane do ofiary.
Aby rozważyć przykład agresji jako prześladowania, musi istnieć nierówność między napastnikiem a ofiarą. Ta nierówność może być fizyczna, psychiczna lub społeczna.
Można określić również wyraźny zamiar wyrządzenia krzywdy. Znęcanie się jest na ogół formą agresji, która ma charakter ciągły lub powtarzalny.
Różnice między zastraszaniem a cyberprzemocą
Prawdą jest, że prześladowanie w sieci ma te same cechy, co zwykłe zastraszanie w szkole. Niemniej cyberprzemoc w szkole jest wyjątkowym rodzajem agresji, ponieważ agresorzy wykorzystują nowe technologie do poniżania, zastraszania, nękania swoich ofiar. Główne media to media społecznościowe, SMS-y, e-mail i blogi…
Szkody wyrządzone przez tego rodzaju zastraszanie są również różnej wielkości. W przypadku cyberprzemocy dochodzi do naruszenia prywatności. Dzieje się tak głównie poprzez rozpowszechnianie filmów i zdjęć bez zgody ofiary.
Inną cechą tego rodzaju zastraszania jest to, że jej efekt jest bardziej rozpowszechniony i ma charakter publiczny. Liczba osób, które widzą kompromitujące zdjęcia lub informacje, jest znacznie wyższa niż w przypadku tradycyjnego zastraszania w szkole.
Ponadto cyberprzemoc ma większy zasięg, ponieważ jej skutki są odczuwalne także poza szkołą. Można powiedzieć, że nie opuszcza ofiary i jest udostępniana wszędzie.
Z prawnego punktu widzenia zarówno zastraszanie w szkole, jak i cyberprzemoc stanowią podstawowe naruszenie praw nieletnich. Te dwa rodzaje przemocy powodują ogromne szkody psychiczne dla ofiar i ich rodzin.
Czasami konsekwencje cyberprzemocy bywają śmiertelne. Znęcanie się może doprowadzić do samobójstwa młodych ofiar. Niemniej jednak, pomimo powagi sytuacji, na przykład w Hiszpanii kodeks karny nie uznaje ani zastraszania, ani cyberprzemocy.
Kodeks karny nie uznaje zastraszania w szkole
Przy wydawaniu wyroków karnych w przypadkach mobbingu w środowisku szkolnym lub cyberprzemocy, Kodeks Karny zobowiązuje sędziów i sądy do stosowania wyłącznie kar istniejących w Kodeksie Karnym.
Te luki istnieją, ponieważ w Kodeksie karnym nie określono kary za przypadki zastraszania. W zależności od sytuacji i intensywności zastraszania można skutecznie stawić czoła różnego rodzaju przestępstwom.
W skrajnych przypadkach, np. gdy cyberprzemoc w szkole doprowadzi do samobójstwa ofiary, karą, którą można zastosować, jest „przestępstwo zabójstwa lub morderstwa” lub „przestępstwo doprowadzenia do samobójstwa”.
Groźby i przymuszanie są bardzo powszechne w przypadkach cyberprzemocy w szkole. Można wtedy zastosować „przestępstwo gróźb i przymusu” lub „przestępstwo nękania”. „Przestępstwo przeciwko uczciwości moralnej” ma również zastosowanie w wielu przypadkach cyberprzemocy.
W przypadku wykorzystania zdjęć lub intymnych filmów wideo ofiary, które agresor udostępnił bez jej zgody, można zastosować następujące przepisy:
- Przestępstwo przeciwko intymności małoletniego.
- Przestępstwo związane z pornografią dziecięcą
- Większość przypadków cyberprzemocy dotyczy również przestępstwa zniesławienia lub pomówienia.
Jeśli podejrzewasz, że Twoje dzieci są ofiarami cyberprzemocy w szkole, zasięgnij porady prawnej. Może to wymagać dużo cierpliwości i wytrwałości, ale nadal jest potrzeba odnotowania więcej takich przypadków, by zwiększyć presję zmiany odpowiednich przepisów.
Mamy nadzieję, że powyższe rady pomogą skuteczniej powstrzymywać cyberprzemoc w szkole.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- UNICEF. Ciberacoso. Extraído de: http://www.aeped.es/sites/default/files/documentos/entrega4_aep_ciberacoso.pdf
- adolescenciasema.org. Guía sobre el ciberacoso. Extraído de: https://www.adolescenciasema.org/usuario/documentos/Guia_Ciberacoso_Profesionales_Salud_FBlanco.pdf
- Armero Pedreira, P., Bernardino Cuesta, B., & Bonet de Luna, C. (2011). Acoso escolar. Pediatria de Atencion Primaria. https://doi.org/10.4321/S1139-76322011000600016
- Enríquez Villota, M. F. (2018). El acoso escolar. Saber, Ciencia y Libertad. https://doi.org/10.18041/2382-3240/saber.2015v10n1.983
- Felix Mateo Vicente, Soriano Ferrer Manuel, Godoy Mesas Carmen, & Sancho Vicente Sonia. (2010). El ciberacoso en la enseñanza obligatoria. Aula Abierta.
- Olweus, D. (1993). Acoso escolar,“bullying”, en las escuelas: hechos e intervenciones. Centro de investigación para la Promoción de la Salud, Universidad de Bergen, Noruega, 2. https://www.researchgate.net/profile/Dan_Olweus/publication/253157856_ACOSO_ESCOLARBULLYING_EN_LAS_ESCUELAS_HECHOS_E_INTERVENCIONES/links/0f31753c7d61c06b1c000000.pdf
- Suckling, A. (2006). Herramientas contra el acoso escolar: un enfoque integral. Ediciones Morata.