Macierzyństwo w różnych kulturach na całym świecie

Napisane i zweryfikowane przez pedagog społeczny Natalia Cobos Serrano.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Chociaż bycie matką wydaje się stanowić uniwersalne doświadczenie, to macierzyństwo w różnych kulturach na świecie wygląda zupełnie inaczej. Czytając dzisiejszy artykuł poznasz kilka przykładów.

Nie ma wątpliwości, że macierzyństwo to kluczowy etap w życiu każdej kobiety i społeczeństwa na całym świecie. Jednak macierzyństwo w różnych kulturach przyjmuje różne formy.

Chociaż bycie matką może wydawać się uniwersalnym doświadczeniem, to podejście do niego różni się znacząco zarówno na całym świecie, jak i w Twoim najbliższym środowisku.

Macierzyństwo w różnych kulturach: konstrukt społeczny

W dzisiejszych czasach macierzyństwo to fenomen biologiczny, który występuje jedynie u kobiet. Jednak obecnie antropolodzy badają macierzyństwo jako konstrukt kulturowy, który stanowi powszechny i uniwersalny fenomen biologiczny.

Ángeles Sánchez, doktor antropologii, stwierdza, że macierzyństwo to nie tylko płciowa reprodukcja. W rzeczywistości każda kultura posiada własną konstrukcję społeczno-kulturową. Dlatego też stanowi wydarzenie psychospołeczne.

Przyglądając się temu, jak wygląda macierzyństwo w różnych kulturach na całym świecie, z łatwością można zauważyć, że macierzyństwo to zarówno wydarzenie biologiczne, jak i kulturalne.

Wsparcie kobiet w Kenii i Tanzanii

Plemiona zamieszkujące tereny południowej Kenii i północnej Tanzanii stawiają duży nacisk na wsparcie społeczne pośród kobiet. Takie zachowanie jest typowe dla plemion Maasai i Swahili. Kobiety pomagają młodym matkom podczas pierwszych dni macierzyństwa.

Od momentu porodu młode matki są otoczone kobietami. Mężczyźni podczas kilku pierwszych tygodni macierzyństwa są odsuwani na drugi plan. W plemieniu Swahili para śpi w osobnych pokojach przez 40 dni po porodzie.

Z kolei w plemieniu Maasai w porodzie uczestniczą wszystkie kobiety w wiosce. Mężczyźni czekają w domu matki młodej mamy. Przez następne dwa miesiące reszta kobiet pomaga świeżo upieczonym matkom wykonując za nie ich obowiązki.

Tradycje i obyczaje w Chinach i Japonii

Silne przywiązanie do tradycji w Chinach oznacza, że ich mieszkańcy nadal praktykują zuò yuè zi. Podczas pierwszych miesięcy po porodzie matka i dziecko muszą pozostać w szpitalu lub w domu, aby chronić zdrowie noworodka.

Kolejna tradycja koncentruje się na higienie matki, która musi poczekać z kąpielą do końca połogu. Jeśli chodzi o jedzenie, kobieta w ciąży musi unikać pokarmów, które są uznawane za gorące, takich jak jajka, i jeść zimne pokarmy, takie jak owoce.

W Japonii mężczyźni są raczej nieobecni podczas ciąży. Nie chodzą na wizyty lekarskie ani kursy rodzenia. Co więcej, w niektórych japońskich szpitalach mężczyźni nie mogą uczestniczyć w porodzie.

Po pierwszym miesiącu Japończycy celebrują bardzo ważną tradycję: Miyamairi. Polega na zabraniu dziecka po raz pierwszy do świątyni shinto, aby przeprowadzić ceremonię na cześć narodzin dziecka. Podczas niej wszyscy obecni proszą, aby dziecko wyrosło na zdrowego i silnego człowieka.

Późne macierzyństwo na Zachodzie

Kobiety mieszkające w dzisiejszej Europie Zachodniej różnią się znacząco od tych, które żyły w nich kilka dekad temu. Zmiany można zaobserwować zwłaszcza w podejściu do macierzyństwa.

Obecnie macierzyństwo nie wiąże się z wstępowaniem w związek małżeński. Dlatego też kobiety, które chcą zostać mamami, muszą najpierw osiągnąć stabilność zawodową i finansową.

Biorąc to pod uwagę nie należy się dziwić, że rodziny mają niewiele dzieci. Wszystko dlatego, że cele rodzin uległy zmianom. Nie chcą już mieć wiele dzieci. Zamiast tego wolą zapewnić im wyższej jakości życie.

Macierzyństwo w różnych kulturach: w jakim kraju najlepiej jest być mamą?

W 2015 r. organizacja pozarządowa działająca na rzecz dzieci, Save the Children (ang. ratuj dzieci), opublikowała 16. coroczny raport State of the World’s Mothers. Przeanalizowano w nim nierówności w dostępie do opieki zdrowotnej w największych miastach na świecie. Poza tym oceniono stan matek i dzieci w 179 krajach.

Wyniki tego raportu wskazują, że Norwegia to najlepszy kraj na macierzyństwo. Tuż za nią plasują się Finlandia i Islandia. Z kolei na samym dole mieści się Somalia, która jest najgorszym krajem dla matek.

Badacze bazują swój raport na kilku czynnikach, takich jak zdrowie matek, jak również ryzyko śmierci podczas ciąży lub porodu. W Norwegii z powodu komplikacji ciążowych umiera 1 kobieta na 12.160, z kolei w Somalii aż 1 na 30.

Kilka końcowych przemyśleń na temat macierzyństwa w różnych kulturach

Nie ma wątpliwości, że macierzyństwo w różnych kulturach wygląda inaczej na całym świecie. Jednak nie musisz porównywać się z innymi kulturami, aby zaobserwować różnice. Z pewnością nawet w Twoim własnym środowisku podejście do macierzyństwa stale się zmienia.

Profesor Cándida Alamillos tłumaczy, że w obecnym okresie przejściowym społeczeństwo wymaga innych modeli rodziny. Poza tym zmienia się również sposób postrzegania roli płciowych.

Nie ma wątpliwości, że chociaż rodziny mają różne cechy, to różnorodność obecna w macierzyństwie daje nam nadzieję, której potrzebujemy, aby sprawić, że każdy będzie mógł wieść równe i sprawiedliwe życie.