Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne po porodzie - co musisz wiedzieć?
Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne po porodzie (POCD) jak sama nazwa wskazuje jest zbiorem myśli i zachowań, które kobieta doświadcza po porodzie. Tak jak w przypadku każdych innych problemów zdrowotnych, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne oddziałują na codzienne życie kobiety. Zmiany zachodzą w wielu obszarach i dziedzinach życia młodej mamy.
Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne po porodzie – przyczyny
Nie istnieje jedna odpowiedź co wywołuje POCD. Specjaliści uważają, że zmiany hormonalne i fizyczne zachodzące po porodzie mogą sprzyjać pojawieniu się tego schorzenia.
Kobiety z POCD nabywają powtarzające się (kompulsywne) zachowania z irracjonalnymi myślami, które powodują wielki dyskomfort a nawet obsesje.
Podobnie jak w przypadku wielu innych zaburzeń psychicznych, POCD jest uważane za zespół czynników środowiskowych, genetycznych i biologicznych. Z drugiej strony podejrzewa się również posiadania predyspozycji u niektórych ludzi do rozwoju POCD.
Czynniki ryzyka
- Podobne historie w rodzinie
- Zaburzenia nastroju: stres, lęk, depresja itp.
- Traumatyczne lub bardzo stresujące wydarzenia
- Trudności w momencie porodu i brak ulgi poporodowej
Częstość występowania zaburzenia
Ocenia się że u około 3% matek rozwinęło się poporodowe zaburzenie kompulsywne. Osoby u których wcześniej zdiagnozowano lęk lub depresję są również skłonne do rozwoju tej przypadłości.
Często kobiety które doświadczają zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych mylą to z depresją poporodową. Dlatego właśnie ta przypadłość jest ignorowana i nie jest możliwe dokładne określenie jej częstotliwości.
Należy zauważyć, że nie wszystkie przypadki POCD są takie same. U niektórych kobiet może przebiegać ono łagodnie, natomiast u pozostałych może objawiać się w znacznie bardziej ekstremalny sposób.
Zapobieganie
Nie ma ścisłej reguły jak zapobiegań POCD. Niewątpliwie istotne jest aby zachowywać zdrowy tryb życia i dobrą higienę – szczególnie psychiczną.
Po uzyskaniu diagnozy POCD od specjalisty, ważne jest aby podjąć się leczenia. W ten sposób można osiągnąć zadowalające wyniki i uzyskać znaczną poprawę.
Objawy
Gdy obawy związane z opieką nad dzieckiem są zbyt ekstremalne dochodzi do rozwiania się przesadnej i nadmiernej ochrony.
- Bezsenność
- Brak odpoczynku
- Nadmierna ochrona. Na przykład matka może chcieć nieustannie nosić dziecko w ramionach z obawy, że cokolwiek może się z nim stać.
- Rytuały i powtarzające się zachowania takie jak: sprawdzanie zawartości portfela przez cały czas, sterylizacja butelki więcej razy niż to konieczne, czyszczenie tego samego miejsca kilka razy.
- Gromadzenie rzeczy. To daje matce poczucie spokoju ducha, wiedząc że nie straci swoich przedmiotów lub że zawsze będzie miała to czego potrzebuje w zasięgu ręki.
- Perfekcjonizm. Ciągły niepokój z powodu myśli, że jeśli wszystko nie zostanie wykonane idealnie, co wpłynie niekorzystnie na dziecko.
- Zachowania polegające na unikaniu (aby uniknąć krzywdzenia dziecka) takie jak niestosowanie noży lub ostrych przedmiotów, niestosowanie pewnych produktów w obawie przed toksynami.
Obecność tych objawów może spowodować obniżenie jakości życia kobiety. Jej życie jest osłabione przez działania, które podejmuje a jej osobiste relacje są poważnie naruszone.
Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne – leczenie
Wsparcie bliskich jest kluczowe przy zmaganiu się z tą dolegliwością. Korzystnym dla zdrowia kobiety jest także przekazanie pewnych obowiązków komuś innemu. Mogą to być nawet drobne czynności.
Jeśli młoda mama ma pomoc od babci dziecka w tym czasie może się wyciszyć. Będzie bowiem miała świadomość, że ktoś jest odpowiedzialny za jej maleństwo i dobrze się nim opiekuje.
Oczywiście nie jest łatwo aby kobieta z POCD opuściła swoje dziecko. Bliscy powinni być więc cierpliwi lecz stanowczy. Tylko wtedy będą w stanie pomóc świeżo upieczonej mamie.
Regularna pomoc ze strony psychologa może również przyczynić się do stopniowego pokonywania POCD. Po rozpoczęciu terapii ważne jest aby zastosowywać się do zaleceń i wytycznych.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Sichel, D. A., Cohen, L. S., Dimmock, J. A., & Rosenbaum, J. F. (1993). Postpartum obsessive compulsive disorder: a case series. The Journal of clinical psychiatry. https://psycnet.apa.org/record/1993-41644-001
- Zambaldi, C. F., Cantilino, A., Montenegro, A. C., Paes, J. A., de Albuquerque, T. L. C., & Sougey, E. B. (2009). Postpartum obsessive-compulsive disorder: prevalence and clinical characteristics. Comprehensive psychiatry, 50(6), 503-509. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0010440X0800182X
- Speisman, B. B., Storch, E. A., & Abramowitz, J. S. (2011). Postpartum obsessive‐compulsive disorder. Journal of Obstetric, Gynecologic & Neonatal Nursing, 40(6), 680-690. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0884217515307759