Kandydoza jamy ustnej u dzieci: objawy, przyczyny i leczenie

Kandydoza jamy ustnej jest częstą infekcją grzybiczą u noworodków. Większość przypadków jest nieszkodliwa i niezbyt istotna.

Kandydoza jamy ustnej u dzieci – lub pleśniawka – jest częstą infekcją jamy ustnej spowodowaną przerostem grzybów z rodzaju Candida, z których najczęstszym jest Candida Albicans. Częstość występowania różni się w zależności od wieku i pewnych czynników predysponujących. Najczęściej dotyka niemowlęta poniżej 6 miesiąca życia i noworodki.

Kandydoza jamy ustnej u dzieci i jej główne przyczyny

Niektóre mikroorganizmy (bakterie, grzyby itp.) regularnie żyją w ciele. Niektóre z nich są nieszkodliwe, ale inne mogą wywołać infekcję. Ponieważ układ odpornościowy dzieci i niemowląt nie jest jeszcze w pełni rozwinięty, są one bardziej podatne na infekcje grzybami, które regularnie występują w organizmie.

Czynniki ryzyka obejmują sytuacje takie jak:

• Upośledzone funkcjonowanie gruczołów ślinowych.
• Leki (niektóre antybiotyki lub kortykosteroidy).
• Protezy zębowe.
• Dieta wysokowęglowodanowa i ekstremalne sytuacje życiowe.
• Palenie tytoniu (przez rodziców!).
• Cukrzyca.
• Zespół Cushinga.
• Nowotwory złośliwe.
• Choroby immunosupresyjne.

Klasyfikacja kandydozy

Kiedy drożdżaki Candida albicans rozwijają się i nadmiernie namnażają w jamie ustnej, często określamy wywołane przez nie zmiany jako „pleśniawki”. Według badań, które pojawiły się w Dermatologic Therapy, klasyfikacja kandydozy jamy ustnej według stopnia rozwoju lub lokalizacji wygląda następująco:

• Ostra kandydoza: dzieli się na formy rzekomobłoniaste i rumieniowe.
• Przewlekła kandydoza: formy rzekomobłoniaste, rumieniowe (zanikowe) i przerostowe.
• Kącikowe zapalenie warg: lub zakaźne kącikowe zapalenie warg, które przejawiają się jako opryszczka w kącikach ust.

Objawy i oznaki kandydozy jamy ustnej

Obraz kliniczny, który wywołują infekcje drożdżakami Candida, może być podobny do innych problemów zdrowotnych. Objawy pleśniawki są następujące:

• Odynofagia (ból gardła).
• Dysfagia (ból podczas połykania).
• Halitoza lub utrata smaku i apetytu.
• Krwawienie podczas pocierania zmian skórnych.
• Białe zmiany na języku i ustach.

Zwykle nie ma objawów związanych z odczuwaniem ogólnego dyskomfortu. W rzeczywistości w niektórych przypadkach nie ma żadnych objawów, a zmiany są bezbolesne.

Diagnoza kandydozy u dzieci

Lekarz specjalista przeprowadzi diagnostykę kandydozy u dzieci. W tym przypadku zada on odpowiednie pytania dziecku lub matce, aby zbadać możliwe czynniki predysponujące i historię stanu zdrowia dziecka. Wyniki kliniczne u pacjenta uzupełnią odpowiedzi na te pytania i oba czynniki przyczynią się do postawienia ostatecznej diagnozy.

W przypadkach, w których w momencie postawienia i ustalenia diagnozy istnieją pewne wątpliwości, lekarz może wykonać pobranie próbek zmiany skórnej do analizy pod mikroskopem.

Istnieją jeszcze poważniejsze przypadki, w których kandydoza rozprzestrzenia się na obszary przełyku. W związku z tym lekarz musi przeprowadzić posiew zaatakowanej tkanki, aby zbadać drobnoustroje, które ją wytworzyły.

Jakie są opcje terapeutyczne?

Ważnym elementem leczenia kandydozy u dzieci jest prawidłowe płukanie jamy ustnej. Oznacza to, że pacjenci, którzy są w dobrym zdrowiu, łatwiej wyzdrowieją niż ci, którzy mają jakąś chorobę podstawową.

Leki przeciwgrzybicze to środki najczęściej stosowane w leczeniu kandydozy. Również konkretny rodzaj leku przeciwgrzybiczego będzie zależał od umiejscowienia zmiany w organizmie (nystatyna, klotrimazol, flukonazol, mikonazol, amfoterycyna B itp.).

W łagodnych przypadkach kandydozy jamy ustnej u dzieci lekarze przepisują odpowiednie leki doustne w postaci tabletek, pigułek lub kapsułek. Z kolei dzieci powinny spożywać jogurt lub probiotyki takie jak Lactobacillus, które hamują rozwój Candida Albicans i zapobiegają infekcjom, zgodnie z badaniami opublikowanymi w czasopiśmie medycznym Micosis.

Wskazówki pozwalające zapobiegać przyszłym przypadkom kandydozy

Ważne jest, aby wiedzieć, że istnieje duże prawdopodobieństwo kolejnych przypadków kandydozy, jeśli przyczyna nie zostanie prawidłowo i skutecznie rozwiązana. Dlatego najlepszym sposobem leczenia pleśniawki i zapobiegania nawracających infekcji jest zajęcie się podstawową przyczyną.

Niektóre z poniższych zaleceń pomagają z czasem uniknąć nowych zachorowań:

• Utrzymuj właściwą higienę jamy ustnej: nie używaj wspólnych szczoteczek do zębów i wymieniaj je regularnie. Codziennie wykonuj prawidłową higienę jamy ustnej.
• Dezynfekuj przedmioty: dezynfekuj butelki, smoczki i przybory, które są powszechnie używane przez niemowlęta i dzieci.
• Płukanki do ust: wykonuj płukanie jamy ustnej, aby zapewnić jej czystość. Jedną z opcji godnych polecenia są płyny do płukania ust z ciepłą słoną wodą.

Rokowanie kandydozy jamy ustnej u dzieci

Jak już wspomnieliśmy, kandydoza u dzieci może rozwijać się bez objawów lub oznak. Jednak gdy zmiany są obecne i rozpoczyna się leczenie, choroba zwykle ustępuje w ciągu 2 tygodni. Jednak u dzieci z osłabionym układem odpornościowym procesy leczenia trwają dłużej i wymagają większej opieki.