Samodzielne myślenie - jak nauczyć go dzieci?

Samodzielne myślenie jest ważnym punktem w rozwoju dziecka. Dowiedz się jak możesz je wspomóc i aktywnie wspierać dziecko na drodze do samodzielności.
Samodzielne myślenie - jak nauczyć go dzieci?
Marián Carrero Puerto

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Marián Carrero Puerto.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Rodzice i wychowawcy często stają przed wyzwaniem, jak skłonić dzieci do uczenia się bardziej złożonych i elastycznych procesów myślowych. Jak możesz sprawić, że twoje dziecko będzie myślało samodzielnie? Samodzielne myślenie i działanie u dziecka to przecież ważny element w rozwoju.

Jednym z wielu marzeń każdego rodzica jest doświadczenie chwili, w której dziecko staje się bardziej samodzielne. Od tego momentu dorosły nie musi już pilnować dziecka i dwoić się i troić, by je jednocześnie opiekować się nim, chronić i wykonywać wszystkie niezbędne czynności.

To okres, w którym dotychczas zaangażowany w każdą najdrobniejszą nawet czynność rodzic może na chwilę odetchnąć i zacząć rozwijać swoje pasje na nowo.

Jak rozmawiać z dziećmi, aby rozwinęły samodzielne myślenie?

Czy wiesz, jak mówić, aby Twoje dzieci nauczyły się myśleć samodzielnie? Czy są jakieś narzędzia, które mogą im pomóc w tym procesie ? Wielu rodziców obawia się czy podoła edukacji we wczesnym dzieciństwie swojej pociechy.

W rzeczywistości nauczanie i uczenie się myślenia jest głównym celem edukacji w dzisiejszym społeczeństwie.

Nauczenie dziecka myślenia pociąga za sobą pewną wiedzę, procedury i postawy: wiedzę o samej wiedzy, myśli, inteligencji i metapoznaniu; procedury, metody i strategie rozwijania zdolności intelektualnych; postawy odkrywania, ciekawości, podziwu i satysfakcji z aktywności umysłowej, procesów i sukcesów ”. (García-García, E., 1994)

Jesteśmy zanurzeni w społeczeństwie, w którym zachodzą ciągłe zmiany naukowe, technologiczne, ekonomiczne i polityczne, a także nowe wartości i wzorce zachowań społeczno-kulturowych. Samo powtarzalne uczenie się na pamięć i zapamiętywani nie jest odpowiednie, aby dzieci mogły funkcjonować w świecie.

Znaczenie edukacji

W rzeczywistości w dzisiejszym społeczeństwie potrzebujemy edukacji, która rozwija zdolność samodzielnego i ciągłego uczenia się oraz myślenia. Dlatego nauka samodzielności, inteligencji emocjonalnej i wyrażania się są ważnymi celami.

W ten sposób konieczne jest rozwinięcie w każdej osobie umiejętności samodzielnego uczenia się i myślenia, wzmacniania intelektualnej i moralnej autonomii jednostki, tolerancji oraz poszanowania tej samej autonomii u innych.

Ponadto, jeśli chodzi o nauczanie i naukę myślenia, ważne jest, aby nie ustalać z góry żadnych ograniczeń czyjegoś zdolności umysłowych. Każdy z nas jest inny i wymaga indywidualnego podejścia.

„Każdy może mieć wiedzę, ale sztuka myślenia jest najrzadszym darem natury”.

– Król Fryderyk II Wielki –

Samodzielne myślenie- czy istnieje metoda zachęcania dzieci?

Rodzice i wychowawcy często stają przed wyzwaniem, aby skłonić dzieci do uczenia się bardziej złożonych i elastycznych procesów myślowych. Muszą także być w stanie wyrazić i wykorzystać te procesy myślowe podczas podejmowania decyzji w różnych kontekstach.

Warto jest zastanowić się, jak pozwolić młodemu człowiekowi na odkrycie przez niego (w sposób samodzielny) najlepszego dla niego sposobu radzenia sobie z nowymi wyzwaniami?

W większości przypadków osiągnięcie tego wiąże się ze zmianą intencji rodziców lub wychowawców, tak aby ich interwencja była skierowana w stronę dzieci uczących się podejmowania własnych decyzji w bardziej świadomy sposób.

Na tym etapie, praktycznie od pierwszego roku życia, dziecko nauczy się różnych procedur planowania i regulowania swojego zachowania. Następnie dzieci uczą się podstawowych procedur zabawy, ekspresji i komunikacji, a także wiedzy o swoim najbliższym otoczeniu celem  rozwoju i nauki.

 

Różne sposoby organizowania tej wiedzy lub doświadczeń mogą pomóc nam w projektowaniu globalnych, interesujących i wystarczająco złożonych działań. Pozwoli to, aby dzieci, z pomocą rodziców i wychowawców, zwiększały zdolność do przemyślanego działania.

„Myślenie to najtrudniejsza praca. Być może to jest powód, dla którego jest tak niewielu ludzi, którzy to praktykują ”.

– Henry Ford –

Samodzielne myślenie dziecka – rozważmy ten przykład

Samodzielne myślenie u dziecka

Jeśli chcesz wziąć na warsztat różne fizyczne i społeczne odkrycia swoich dzieci, możesz opracować ćwiczenia oparte na formułowaniu interesujących pytań, które pozwolą im znaleźć samodzielnie wiele rozwiązań.

 

Będą one podstawą do nauki planowania i regulowania własnych wyników i osiągnięć. Może to również przyczynić się do dalszego rozwoju ich umiejętności metapoznawczych.

Jak rozmawiać z dziećmi, aby nauczyły się myśleć samodzielnie?

Najlepsze działania to takie, które pozwalają na refleksyjną komunikację i reprezentację samego siebie. Na przykład możesz przeprowadzić analizę przejawów różnych nastrojów z małymi dziećmi za pomocą krótkich filmów, obrazów lub opowiadań.

Później możesz zapytać je, jak się w tym momencie czują. Dowiedz się też dlaczego myślą, że tak się czują, i zadaj im inne ważne pytania.

„Doświadczenie świata nie składa się z liczby rzeczy, które dana osoba widziała, ale z liczby projektów, które wydały owoc”.

– Gottfried Wilhelm Leibniz –

Refleksja nad różnymi sytuacjami komunikacyjnymi z rodzicami lub wychowawcami, przyczynia się do rozwoju myślenia strategicznego, a także umiejętności planowania i regulacji swoich emocji. Są one również ściśle związane z rozwojem języka u niemowląt i bogactwa słownictwa dzieci starszych.

 

Jeśli chcesz nauczyć się rozmawiać ze swoimi dziećmi, aby pomóc im nauczyć się samodzielnego myślenia, nie wahaj się! W powyższym przykładzie masz dostęp do wielu sposobów zachęcania swoich dzieci do samodzielnego myślenia. Ważne jest jednak, aby znaleźć złoty środek.

Dowiedz się jaka jest granica między wspieraniem małego dziecka w jego odkryciach i rozwoju, a wyręczaniem go względem jego codziennych obowiązków i zadań. Jest to kwestia indywidualna, zależna od charakteru i wieku dziecka. 

Jednak śmiało, zastanów się, jak możecie to razem ćwiczyć. Spróbuj wykorzystać różne techniki motywacji w procesie rozwoju swojego dziecka!


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • García García, E. (1994). Enseñar y aprender a pensar. El Programa de Filosofía para Niños.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.