Wole u dziecka a problemy z tarczycą. Co robić w takiej sytuacji?

Wole tarczycowe to objaw wielu chorób tarczycy. W tym artykule dowiesz się jak je rozpoznać i kiedy należy udać się do lekarza.

Napisane i zweryfikowane przez farmaceutka Sara Viruega Encinas.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Wole, czyli opuchlizna obecna na szyi dziecka, to możliwy objaw wielu przypadłości, który może występować stosunkowo często u dzieci. Czasami objawy są ledwo zauważalne, a czasami mogą pogorszyć się w stosunkowo krótkim czasie. W innych przypadkach symptomy mogą dotyczyć poważnych schorzeń wymagających kontaktu z lekarzem.

Czytaj dalej i dowiedz się więcej!

Wole to objaw spowodowany zwiększeniem wielkości i objętości tarczycy. Jest to gruczoł odpowiedzialny za produkcję wielu bardzo ważnych hormonów, które są podstawą do  wzrostu i prawidłowego rozwoju dziecka.

W tym artykule opiszemy na czym polegają problemy z tarczycą i jakie są ich objawy.

Czym są wole i dlaczego się pojawiają?

Jak już powiedzieliśmy wcześniej, wole to skutek powiększenia rozmiaru tarczycy. Gruczoł ten ma kształt motyla i znajduje się w przedniej części szyi każdego człowieka.

Jego funkcją jest produkcja hormonów tarczycowych odpowiedzialnych za kontrolowanie wzrostu i metabolizmu. W szczególności te hormony to:

• Trijodotyronina T3.
• Tyroksyna T4.
• Ponadto tarczyca jest odpowiedzialna za gospodarkę wapniową organizmu – ma to wpływ na budowę kośćca.

Funkcjonowanie tarczycy, a zatem całego organizmu może zostać zakłócone, gdy pojawi się stan zapalny tego gruczołu. Co więcej, może to spowodować pojawienie się jednej z dwóch najczęstszych chorób przewlekłych. Są to:

• Nadczynność tarczycy: zwiększona synteza hormonów tarczycowych w gruczole.
• Niedoczynność tarczycy: obniżona aktywność hormonów w gruczole i poziom hormonów we wszystkich tkankach.

Taka sytuacja może się zdarzyć z kilku powodów:

• Ogólna zbyt niska produkcja hormonów.
• Zmiany metaboliczne lub zmiany w dystrybucji hormonów w organizmie.
• Odporność na działanie hormonów w niektórych tkankach organizmu.

Jakie są przyczyny woli u dzieci?

Istnieje wiele przyczyn, które mogą prowadzić do tego zaburzenia u dzieci. Na przykład niektóre z nich obejmują:

• Zapalenie tarczycy z powodu wcześniejszej infekcji. Niektóre wirusy, takie jak odra, świnka lub grypa, mogą powodować zapalenie tarczycy. Nazywa się to podostrym zapaleniem tarczycy (chorobą De Quervaina).
• Autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. W takich przypadkach układ odpornościowy sam atakuje tarczycę i ją uszkadza. Może wystąpić na przykład u osób z zespołem Downa lub zespołem Turnera. Podobnie choroba Gravesa-Basedowa lub Hashimoto są bardzo częstymi przyczyna nadczynności tarczycy u dzieci.
• Brak jodu w jedzeniu. Jest to najczęstsza przyczyna wola na całym świecie. Jod jest niezbędny do syntezy hormonów w tarczycy i do jej prawidłowego funkcjonowania.

Wole – jakie są typowe objawy u dzieci?

Objawy lub kliniczna manifestacja tego zaburzenia zależą od wielu czynników. Należą do nich na przykład: rodzaj wola lub powiązane z nim inne przyczyny. Ponadto dodatkowe czynniki mogą obejmować wiek, w którym się pojawiło, cechy indywidualne każdego dziecka itp.

Ogólnie rzecz biorąc, gdy gruczoł jest silnie zaogniony, dziecko może mieć trudności z połykaniem, oddychaniem, a nawet żuciem pokarmu. Ponadto, gdy sytuacja dotyczy wola pojawiającego się z powodu infekcji, zwykle pojawia się także gorączka, stan zapalny i ból szyi.

Kiedy dziecko ma niedoczynność tarczycy, najczęstsze objawy są następujące:

• Opóźnienie wzrostu lub wzrost nieadekwatny do oczekiwanego w danym wieku.
• Opóźnienie w okresie dojrzewania, brak miesiączki u dziewcząt.
• Nadwaga i problem ze zrzuceniem wagi.
• Brak apetytu i spowolnienie metabolizmu.
• Zaparcia i problemy z regularnym oddawaniem stolca.
• Sucha i ziemista skóra oraz skłonność do odczuwania zimna.
• Wypadanie włosów.

Kiedy dziecko ma objawy nadczynności tarczycy, najczęstsze objawy są następujące:

• Zbyt szybki wzrost.
• Duża nerwowość i problemy z nastrojem.
• Trudności ze snem i koncentracją uwagi.
• Wysokie ciśnienie krwi, uczucie gorąca i poty.
• Zwiększenie apetytu w krótkim czasie.
• Bardzo szybka i znaczna utrata wagi.
• Biegunki lub luźne stolce.

Jak leczy się wole?

Leczenie wola i jego objawów musi być przeprowadzone i ściśle monitorowane przez endokrynologa oraz czasami ginekologa. Początkowo przepisuje się środki przeciwzapalne, aby zmniejszyć stan zapalny gruczołu i w rezultacie zmniejszyć skutki uboczne oraz zapobiec zniszczeniu tarczycy.

W przypadku, gdy dziecko ma niedoczynność tarczycy, leczenie polega dodatkowo na podawaniu hormonów tarczycy. Dość często lekarze przepisują je w postaci leku zawierającego lewotyroksynę. Przyjmuje się ją na czczo, raz dziennie. Po przyjęciu leku należy odczekać minimum 30 minut przed spożyciem śniadania.

Kiedy dziecko cierpi na odwrotność tej choroby, czyli cierpi na nadmiar hormonów tarczycy, mówimy o nadczynności tarczycy. W konsekwencji, leczenie polega na przyjmowaniu leków przeciwtarczycowych i hamujących wydzielanie hormonów. Jeśli to nie jest skuteczne, lekarze zwykle uciekają się do operacji usunięcia części gruczołu.

Podsumowując, wole to objaw wielu różnych schorzeń tarczycy, które niestety mogą dość często mogą występować u dzieci. Dlatego w chwili pojawienia się jakichkolwiek objawów spośród tych, które wymieniono powyżej, należy niezwłocznie skonsultować się z pediatrą. Ten wyda skierowanie na badania oraz poleci specjalistę endokrynologa.