Rywalizacja między rodzeństwem: strategie, które Ci pomogą rozwiązać ten problem

Przejrzane i zatwierdzone przez: psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Napisany przez María Matilde

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

W niektórych rodzinach i sytuacjach rywalizacja między rodzeństwem może być problemem. Dlatego w tym artykule podzielimy się kilkoma strategiami, które pomogą Ci kontrolować tę skomplikowaną, pełną napięcia sytuację.

W pewnych momentach wychowania dzieci rodzice muszą pośredniczyć w konfliktach rodzinnych, często zastanawiając się nad najlepszym sposobem na to, by rywalizacja między rodzeństwem pozostawała pod kontrolą. Muszą zapewnić, że te napięcia się nie nasilą i nie przerodzą w akty przemocy werbalnej lub fizycznej.

Chociaż nie zawsze tak jest, z reguły rodzeństwo walczy i kłóci się ze sobą. Dzieje się tak w pewnych przedziałach wiekowych, kiedy dzieci są jeszcze bardzo młode i gdy są nastolatkami. Jednak rywalizacja między rodzeństwem może być kontynuowana nawet w późniejszym wieku.

Skąd się bierze rywalizacja między rodzeństwem?

Rywalizacja między rodzeństwem na ogół pojawia się z chwilą narodzin drugiego dziecka. Pierworodni często odczuwają niechęć do młodszego brata lub siostry. Mogą nawet czuć się opuszczeni przez swoich rodziców.

Jednak charakter tych konfliktów zależy również od wychowania i edukacji, jaką otrzymują dzieci. Z tego powodu rodzice powinni starać się rozwijać i pielęgnować odpowiedni rodzaj relacji między rodzeństwem.

Walki, kłótnie, napady złości i zazdrość mogą wynikać z wielu przyczyn. Należą do nich między innymi potrzeba bycia w centrum uwagi, pragnienie posiadania przedmiotów materialnych i potrzeba, by mieć rację w każdej sytuacji.

Z jakiegoś powodu, nawet jeśli rodzeństwo bawi się razem, dzieli się i broni przed innymi, jednocześnie może rywalizować między sobą i wyznaczać własne terytorium.

Dla rodziców pośredniczenie w bitwach i kłótniach dzieci może być skomplikowane i wyczerpujące. Jednocześnie mogą oni próbować dowiedzieć się, jak utrzymać tę rywalizację pod kontrolą.

Rywalizacja między rodzeństwem – jak ją kontrolować?

Prawda jest taka, że nie ma magicznych rozwiązań. Istnieją jednak pewne rady, do których rodzice mogą się zastosować, by promować pokojowe stosunki wśród ich dzieci.

• Zawsze dbaj o to, by każde z Twoich dzieci czuło się równie wyjątkowe. Choć może się to wydawać niedorzeczne i wymyślone, istnieje wiele codziennych sytuacji, w których dzieci czują się traktowane inaczej.
• Naucz dzieci od najmłodszych lat, aby dzieliły się absolutnie wszystkim, ale także naucz je, aby prosiły o pożyczanie rzeczy, które do nich nie należą (zamiast brać je bez pozwolenia).
• Wyjaśnij dzieciom, jak negocjować i zawierać umowy. Dzieci muszą nauczyć się podejmować decyzje dotyczące np. zabawy na zmianę. Niezależnie od specyfiki porozumień, do których dzieci dochodzą, ważne jest, aby nauczyły się prowadzić otwarte dialogi.
• Od najmłodszych lat dzieci muszą zrozumieć, że rodzeństwo, jak każda inna osoba, nie jest kimś, na kogo można krzyczeć, uderzać lub popychać. Wręcz przeciwnie, muszą nauczyć się prosić młodsze rodzeństwo o pozwolenie na użycie danej rzeczy, dziękować czy powiedzieć, że jest im przykro.

Dodatkowe wskazówki

• Podkreślaj właściwe zachowanie i motywuj dzieci do dobrego traktowania rodzeństwa. Skoncentruj się na znaczeniu dobrych relacji między rodzeństwem w życiu pod względem wsparcia emocjonalnego, zaufania, lojalności i poczucia bezpieczeństwa.
• Upewnij się, że sposoby na zabawę i zajęcia rekreacyjne są wolne od przemocy, czy to fizycznej, czy też słownej. Bez względu na to, co dzieci chcą robić, musi to przejść przez filtr rodzicielski. W ten sposób można to sprawdzić pod kątem adekwatności pod względem przedziału wiekowego i treści.
• Unikaj dokonywania porównań między rodzeństwem. Dzieci muszą czuć, że nawet jeśli popełniają błędy, są wyjątkowymi ludźmi, bez względu na wszystko.
• Zawsze ich słuchaj. Dotyczy to nawet sytuacji, w których dobrze wiesz, co dziecko Ci powie lub gdy możesz przewidzieć jego uzasadnienia dotyczące konfliktu bądź innego problemu. Nadal musisz wysłuchać powodów, które dziecko podaje. Poprzez otwarty dialog pomóc mu dostrzec perspektywy innych w przypadku, gdy pozostaje w błędzie.

Uwagi końcowe

Każdy rodzic powinien dokładać starań, by wychowywać dzieci, dając im dobry przykład. Rodzeństwo będzie mniej skłonne do konfliktów, jeśli będzie dorastać w środowisku pokojowego współistnienia i ciągłego dialogu. Te lekcje będą dalej wzbogacane, jeśli nie będzie żadnych sprzeczności między tym, co wyjaśnia rodzic, a tym, co dzieje się w otoczeniu dziecka.