Brak zabawy w wieku dziecięcym – jak wpływa na malucha?
Zabawa jest dobra dla dzieci, bo pozwala im odkrywać świat. Poprzez gry dzieci uczą się naśladować dorosłych, sprawdzać różne rozwiązania, eksperymentować, rozwiązywać problemy oraz rozwijają zrozumienie i kreatywność. Brak zabawy może mieć zły wpływ na ich przyszłość.
W dzisiejszych czasach dzieci mają coraz mniejsze możliwości zabawy. Często mają napięty plan dnia, pełen zajęć, które zabierają im cały wolny czas. Tym samym brak zabawy staje się smutną rzeczywistością.
Szkoła, drużyny sportowe, nauka języka obcego, taniec, sztuki walki, gra na instrumencie – to wszystko wypełnia dni maluchów. Wracają do domu zmęczone i nie mają siły ani ochoty na zabawę.
Nie mają też czasu na swobodną zabawę. Rodzina musi zrozumieć, że dziecko podczas zabawy się uczy. Dlatego też stanowi ona kluczowy element rozwoju dziecka.
Jak brak zabawy wpływa na dziecko
1. Niewielka kreatywność i brak wyobraźni
Kreatywność odgrywa dużą rolę w życiu. To klucz, który pozwala nam rozwiązywać problemy i radzić sobie z różnymi sytuacjami. Świat, który dziecko tworzy podczas zabawy, staje się dla niego prawdziwy.
Podczas zabawy rozwija się kreatywność malucha. Udowodniono, że brak zabawy ogranicza ilość oryginalnych pomysłów, na jakie wpadają dzieci.
2. Brak samodzielności i niezależności
Gdy dziecko dorasta, musi przestać polegać na rodzicach i rozwinąć samodzielność.
Zabawa odgrywa kluczową rolę w tym procesie, bo podczas niej dziecko podejmuje decyzje, rozwiązuje problemy i działa samo, bez dorosłych, którzy mówią mu, co ma robić. Zabawa to prawdziwy pokaz samodzielności.
Gry to swoisty trening niezależności. Brak zabawy wywołuje niepewność i zależność.
3. Nieśmiałość
Dzieci, które się nie bawią, są zazwyczaj nieśmiałe i brakuje im pewności siebie. Wątpią we wszystko, co robią i wstydzą się w sytuacjach, w których znajdują się w centrum uwagi.
Nieśmiałość bierze się często z tego, że rodzice mówią dziecku, co ma robić i ganią je, gdy coś mu się nie udaje.
Takie dzieci nie mają szans na swobodną zabawę, która umożliwia uwolnienie energii i rozwinięcie potencjału oraz odkrycie zdolności.
W związku z tym nie lubią ryzykować i nie czują, że są w stanie czegokolwiek osiągnąć.
Rodzina musi zrozumieć, że dziecko podczas zabawy się uczy. Dlatego też stanowi ona kluczowy element rozwoju dziecka.
4. Trudności w porozumiewaniu się z innymi
Zabawa z innymi pomaga rozwijać umiejętności społeczne. Dzieci uczą się większości umiejętności społecznych potrzebnych w dorosłym życiu podczas zabawy.
Bawiąc się dziecko uczy się kontroli, negocjacji, pracy w zespole, czekania i dzielenia się. Brak zabawy sprawia, że dziecko wyrasta na odizolowanego człowieka, który koncentruje się jedynie na sobie.
5. Niedojrzałość emocjonalna
Zabawa stanowi nieodłączny element rozwoju emocjonalnego dziecka. Istotną rolę odgrywają zabawy angażujące wyobraźnię, podczas których dziecko uczy się o samym sobie i może bez przeszkód wyrażać swoje emocje.
Wyobraża sobie, jak pokonuje przeszkody i lęki oraz triumfuje w ryzykownych sytuacjach. Takie wizualizacje stają się prawdziwymi doświadczeniami i wzbogacają życie wewnętrzne malucha.
Zabawa sprawia, że dziecko czuje się silne i niezależne, co wzmacnia równowagę emocjonalną.
6. Złe zachowanie
Złe zachowanie dziecka wynika często z braku zabawy. Podczas zabawy dziecko pozbywa się napięcia. Pełni ona funkcję oczyszczającą, więc kiedy dziecko nie ma szans na zabawę, musi odstresować się w inny sposób.
Psychologowie alarmują: gry komputerowe ograniczają dziecko i nie zapewniają mu odpowiedniego rozwoju. Dlatego też mogą być dodatkiem i urozmaiceniem, ale podstawę powinna stanowić zabawa bez określonych zasad.
Najlepiej jest łączyć samodzielną zabawę z zabawami w gronie innych dzieci.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Dodd, H. F., & Lester, K. J. (2021). Adventurous play as a mechanism for reducing risk for childhood anxiety: a conceptual model. Clinical child and family psychology review, 24(1), 164-181. https://link.springer.com/article/10.1007/s10567-020-00338-w
- Sanz Cano, P. J. (2019). El juego divierte, forma, socializa y cura. Pediatria atencion primaria, 21(83), 307-312. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=7991225
- Segarra, M. L., Muñoz, V. M. D., & Segarra, M. J. (2020). Juego libre incluido: Propuesta innovadora para el desarrollo de la creatividad en Educación Infantil. Congreso Internacional de Investigación e innovación en educación infantil y primaria. https://digitum.um.es/digitum/handle/10201/87593
- Urbina, M. R. N., & Aguinaga, M. C. P. (2020). El juego en la identidad y autonomía del niño. UCV Hacer, 9(1), 11-17. http://revistas.ucv.edu.pe/index.php/ucv-hacer/article/view/551/532
- Yogman, M., Garner, A., Hutchinson, J., Hirsh-Pasek, K., Golinkoff, R. M., Committee On Psychoocial Aspects Of Child And Family Health, & Council On Communications And Media. (2018). The power of play: A pediatric role in enhancing development in young children. Pediatrics, 142(3), e20182058. https://publications.aap.org/pediatrics/article/142/3/e20182058/38649/The-Power-of-Play-A-Pediatric-Role-in-Enhancing