Odruch spadochronowy: jak go rozpoznać

Odruchy u niemowląt są odpowiedzią motoryczną na określone bodźce. Kolejno kształtujące się odruchy są główną oznaką rozwoju układu nerwowego. Odruch spadochronowy jest jednym z takich odruchów.

Reakcje u niemowląt pojawiają się zwykle w pierwszych miesiącach życia i znikają, gdy mózg jest dojrzały.

Najczęstszym odruchem jest odruch ssania, odruch kroczenia i niezbyt dobrze znany, ale równie ważny, odruch spadochronowy.

Czym jest odruch spadochronowy?

Odruch spadochronowy to reakcja ochronna pojawiająca się około 5 miesiąca życia.

Odruch ten możesz zaobserwować, gdy chwycisz dziecko pod pachami i uniesiesz je w pozycji pionowej. W takiej sytuacji dziecko powinno szybko odwrócić się na brzuch, jakby rzucało się na powierzchnię.

Jest to reakcja motoryczna polegająca na wysunięciu ramion w celu złagodzenia upadku. Odruch spadochronowy utrzymuje się przez całe życie.

Skąd u dzieci odruch spadochronowy?

Odruch spadochronowy jest jednym z prymitywnych odruchów człowieka. Odruchy prymitywne są kontrolowane przez centralny układ nerwowy i mają na celu zapewnienie przetrwania w pierwszym roku życia.

Pierwsze odruchy pierwotne kształtują się w łonie matki i rozwijają się wraz z ruchami typowymi dla każdego wieku. Dlatego te odruchy powstają w wyniku działania bodźców ze świata zewnętrznego.

Są to mimowolne ruchy, które z czasem zanikają.

Jak poznać, czy dziecko rozwinęło odruch spadochronowy

Najlepszym sposobem na zbadanie rozwoju odruchu Twojego dziecka jest comiesięczna konsultacja z pediatrą.

Jednak możesz spróbować samodzielnie ocenić, czy Twoje dziecko wykształciło odruch spadochronowy, sprawdzając, czy przejawia następujące reakcje:

• Unieś i obniż dziecko do miejsca, w którym jego stopy i ciało mogą swobodnie się oprzeć. Obserwuj natychmiastową postawę przedłużenia ciała i niewielki obrót nóg. Można to łatwo zaobserwować po piątym miesiącu życia.
• Aby obserwować boczny odruch spadochronowy, pozwól dziecku usiąść tak, aby jego nogi zwisały. Delikatnie odsuń dziecko na bok i obserwuj, jak szybko wyciąga rękę, aby uniknąć upadku. Odruch ten można zauważyć przed ukończeniem 6 miesiąca.
• Odruch przedni można zaobserwować, gdy dziecko jest popychane do przodu i szybko rozkłada ramiona, aby uchronić się przed zranieniem. Ten poziom odruchu spadochronowego obserwuje się zwykle między 7 a 8 miesiącem życia.
• Kolejna reakcja ochronna pojawia się, gdy dziecko jest popychane do tyłu. Dziecko rozciąga ramiona i nadgarstki i zaokrągla ramiona.

Regularne sprawdzanie obecności tego odruchu u Twojego dziecka da Ci wyobrażenie o tym, jak rozwijają się jego zdolności motoryczne i układ nerwowy.

Brak odruchów u niemowląt

Brak wielu odruchów u niemowląt może wystąpić w wyniku urazu neurologicznego lub osłabienia układu ruchowego.

Te patologie mają następującą charakterystykę:

• Dziecko zawsze leży i nie jest w stanie usiąść prosto.
• Zmniejszenie napięcia mięśniowego przejawiające się brakiem koordynacji, co powoduje, że dziecko przewraca się, schodzi na boki i uderza się o przeszkody.
• Trudności z koncentracją lub w skupianiu widzenia, na przykład podczas oglądania telewizji. Powikłania tego stanu obejmują rozwój zaburzeń uczenia się do czasu ukończenia przez dziecko wieku szkolnego.
• Niezdolność do korzystania z nocnika.
• Niezdolność do rozwijania umiejętności motorycznych, pracy rękoma, a nawet do jedzenia.
• Dziecko ma nerwową, przestraszoną lub bardzo zależną postawę.

Szybkie wykrycie wymienionych powyżej problemów może stanowić powód do rozpoczęcia terapii stymulującej rozwój tych odruchów lub pozostałych umiejętności odpowiednich do wieku dziecka.

Doskonałą alternatywą może być przeprowadzanie gier i trenowanie ruchów, które automatycznie symulują mimowolne reakcje ciała.

Podsumowując, obecność odruchów u niemowlęcia gwarantuje jego prawidłowy rozwój nerwowy i motoryczny.

Świadomość rodzica, czy odruch spadochronowy i inne odruchy pierwotne pojawiają się i znikają we właściwym czasie, znacznie ułatwia dbanie o zdrowie dziecka.