Dowiedz się, czym są ubytki zębowe i jak można im zapobiegać?

Nauka zdrowego odżywiania i utrzymania właściwej higieny jamy ustnej od najmłodszych lat jest kluczem do zapobiegania wielu infekcjom i poważnym powikłaniom obejmującym między innymi ubytki zębowe i próchnicę.
Dowiedz się, czym są ubytki zębowe i jak można im zapobiegać?
Sara Viruega Encinas

Napisane i zweryfikowane przez farmaceutka Sara Viruega Encinas.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Problemy natury stomatologicznej, takie jak ubytki zębowe są częstym problemem zdrowotnym. Dotykają zarówno dzieci, jak i dorosłych. Co więcej, mogą być one dość poważne. Są bolesne, stanowią źródło niebezpiecznych infekcji, a nawet mogą całkowicie zniszczyć zęby.

Dziś omówimy sobie nieco bardziej szczegółowo, czym są ubytki zębowe i co można zrobić, aby im zapobiegać u dzieci.

Nauka zdrowego odżywiania i utrzymania właściwej higieny jamy ustnej od najmłodszych lat jest kluczem do zapobiegania wielu infekcjom i poważnym powikłaniom obejmującym między innymi ubytki zębowe i próchnicę.

Czym są ubytki zębowe i co je powoduje?

Próchnica to ogólnie rzecz biorąc infekcje zębów wywołane przez mikroorganizmy występujące w zwyczajowej florze bakteryjnej jamy ustnej. Obejmuje to między innymi gatunek Streptococcus mutans. Bakterie zdolne do wytwarzania próchnicy są znane jako bakterie próchnicotwórcze.

Bakterie te wykorzystują cukier obecny w naszych ustach do produkcji pewnych kwasów. Kwasy te z kolei niszczą szkliwo na naszych zębach i stopniowo atakują najgłębsze ich warstwy lub po prostu całe nasze zęby. Wskutek tego właśnie procesu – zwanego demineralizacją – powstają ubytki zębowe.

Jednak nasze ciała mają również własne mechanizmy obronne. Na przykład ślina ma kilka różnych celów. Jednym z nich jest remineralizacja szkliwa na naszych zębach i zapobieganie pojawianiu się próchnicy. To samo dotyczy fluoru, który jest obecny na powierzchni naszych zębów.

Szczotkowanie zębów

Początkowo ubytki zębowe pojawiają się jako białe, pozbawione połysku plamy na zębach. Z czasem plamy te ciemnieją i zaczynają się tworzyć w ich obrębie małe dziury. Otwory te stają się coraz głębsze, niszcząc w ten sposób dotknięty chorobą ząb.

Na początkowych etapach próchnicy ubytki zwykle nie dają żadnych objawów. Jednak z czasem powodują ból, są źródłem infekcji i niszczą całkowicie zęby – nawet te z nimi sąsiadujące. Dlatego też podjęcie leczenia próchnicy tak szybko, jak to możliwe, jest podstawową metodą uniknięcia poważniejszych powikłań.

Najczęstszą lokalizacją ubytków są zęby trzonowe, gdyż mają one bardziej nieregularną powierzchnię. Jednak ubytki zębowe mogą pojawić się na każdym z zębów. Ubytki spowodowane przez butelki i smoczki dla niemowląt to szczególny rodzaj tej choroby, które wpływają na siekacze górnej szczęki.

Jak uchronić się przed ubytkami zębowymi?

Aby zapobiec próchnicy zębów, należy podjąć działania na kilku poziomach. Są to kolejno:

Zdrowe odżywianie się

O ile to możliwe, ogranicz spożycie słodkich pokarmów, a także napojów zawierających cukier i lepkich produktów, które z łatwością przywierają do zębów.

Spożycie cukru między posiłkami jest jeszcze bardziej niebezpieczne, jeśli chodzi o próchnicę. Dzieje się tak, ponieważ zanim umyjemy zęby i pozbędziemy się tego cukru, upływa znacznie więcej czasu niż zwykle.

Upewnij się, że dzieci nie zasypiają z butelką lub piersią w ustach na dłuższy okres. Jeśli cukier zawarty w mleku pozostaje w kontakcie z zębami przez długi czas, może to również prowadzić do ubytków w zębach.

Higiena jamy ustnej

Ważne jest, aby dzieci praktykowały odpowiednią higienę jamy ustnej od najmłodszych lat. Oznacza to mycie zębów co najmniej dwa razy dziennie. W przypadku małych dzieci wymaga to nadzoru i / lub pomocy osoby dorosłej.

U dentysty

Fluor wzmacnia zęby i zapobiega próchnicy. Ten pierwiastek występuje w niektórych pastach do zębów, płynach do płukania ust, a także w wodzie z kranu.

Ważne jest również, aby matki dbały o higienę własnej jamy ustnej w czasie ciąży. Jednocześnie unikaj wkładania smoczka dziecka do swoich ust, oblizywania jego łyżki i dmuchania w jego jedzenie celem jego ostudzenia.

Te nawyki mogą wydawać się niewinne, ale wszystko, co w ten sposób robimy, to przekazywanie bakterii w naszej jamie ustnej naszym maluchom.

Wizyta u dentysty

Częste wizyty u dentysty od najmłodszych lat również pomagają zapobiegać powstawaniu próchnicy. Jeśli ubytki zębowe się w końcu pojawia, odpowiednio wczesna wizyta u stomatologa również pomoże w ich wczesnym wyleczeniu. W ten sposób możemy uniknąć rozprzestrzeniania się infekcji i wynikających z niej poważnych uszkodzeń zębów.

Kilka słów tytułem podsumowania

Jak już wspomnieliśmy, próchnica zębów jest często występującym problemem zdrowotnym, który dotyka całą naszą populację od wczesnego dzieciństwa. Nigdy nie powinniśmy zapominać o częstym badaniu ust naszych i naszych dzieci.

Ubytki zębowe mogą pojawiać się z wielu powodów. Jest także kilka ich przyczyn, których nie możemy w żaden sposób uniknąć. Jednak zdrowe nawyki żywieniowe i odpowiednia higiena jamy ustnej już od najmłodszych lat mają naprawę spore znaczenie. Zarówno pomagają w zapobieganiu infekcjom, jak i powodowanym przez nie poważnym powikłaniom.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Soria-Hernández, M. A., Molina, N., & Rodríguez, R. (2008). Hábitos de higiene bucal y su influencia sobre la frecuencia de caries dental. Acta pediátrica de México29(1), 21-24.
  • Hidalgo Gato-Fuentes, I., Duque de Estrada Riverón, J., & Pérez Quiñones, J. A. (2008). La caries dental: Algunos de los factores relacionados con su formación en niños. Revista Cubana de Estomatología45(1), 0-0.
  • Pérez Quiñones, J. A., Duque de Estrada Riverón, J., & Hidalgo Gato-Fuentes, I. (2007). Asociación del Estreptococos mutans y lactobacilos con la caries dental en niños. Revista Cubana de Estomatología44(4), 0-0.
  • Molina Escribano, Antonia, López Garví, Antonio J., López Ibáñez, Catalina, & Sáez Cuesta, Úrsula. (2008). Caries del biberón. Revista Clínica de Medicina de Familia2(4), 184-185

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.