Zespół przeżuwania u dzieci – na czym polega to zaburzenie?

Zespół przeżuwania u dzieci – na czym polega to zaburzenie?
Ana Couñago

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Ana Couñago.

Ostatnia aktualizacja: 08 września, 2018

Zespół przeżuwania pojawiający się u dzieci jest bezwolny, występuje niezbyt często i trwa dość krótko. Ale na czym polega?

Zespół przeżuwania to cofanie się jedzenia by je ponownie pogryźć i połknąć. Może go wywołać wiele czynników psychologicznych.

W jakim wieku pojawia się zespół przeżuwania?

Zespół przeżuwania u dzieci pojawia się zazwyczaj między trzecim a dwunastym miesiącem życia i trwa około miesiąca. Częściej dotyka chłopców i może wystąpić również u niepełnosprawnych umysłowo dorosłych. Niejednokrotnie występuje u dzieci z upośledzeniem umysłowym.

Przeżuwanie czy brak czułości?

Odrzucenie przez rodziców, brak czułości, stres w rodzinie, traumatyczne zdarzenia seksualne lub brak stymulacji – oto czynniki, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia u dziecka bezwolnego zespołu przeżuwania.

Aby przeżuwanie zostało uznane za zaburzenie, musi pojawiać się często, przynajmniej kilka razy w tygodniu lub codziennie. U dorosłych, zwłaszcza upośledzonych umysłowo, regurgitacje są zamierzone, bez mdłości ani wymiotów.

Zespół ten jest związany ze skurczem mięśni brzucha, po którym następuje rozluźnienie dolnego zwieracza przełyku. Tym samym otwiera się droga od żołądka do części ustnej gardła, którą treść pokarmowa wraca do ust.

Niektórzy specjaliści twierdzą, że takie działanie stymuluje i uspokaja chorych.

Symptomy i diagnoza

Zanim specjalista postawi diagnozę, będzie musiał wykluczyć wrodzone zaburzenia układu pokarmowego. Należy również ocenić ryzyko wystąpienia przepukliny rozworu przełykowego i zwężenia odźwiernika.

Jeśli zauważysz cokolwiek nietypowego, poinformuj o tym lekarza. Niektóry objawy mogą sugerować (lub wykluczać) zespół przeżuwania. Oto najczęstsze symptomy:

  • Halitoza
  • Aspiracja
  • Odwodnienie
  • Utrata wagi
  • Nienaturalny wzorst
  • Zaburzenia oddechowe
  • Problemy dentystyczne
Stomatolog oglądający zęby dziewczynki

Złe odżywianie

Niedożywienie, które może być groźne dla zdrowia i życia malucha, to jeden ze skutków tego problemu. Wywiera wpływ na układ odpornościowy dziecka i zmniejsza jego odporność na choroby.

Zespół przeżuwania jest również związany z mniejszym przyrostem wagi niż przeciętnie odnotowywany u dzieci poniżej pierwszego roku życia. Jeśli leczenie nie zostanie szybko rozpoczęte, niedożywienie może zacząć wywierać wpływ na rozwój dziecka.

Wskazówką sugerującą występowanie zespołu przeżuwania może być pozycja, w jakiej dziecko trzyma ciało. Ma napięte plecy, wygięte w łuk, z głową odchyloną do tyłu i porusza językiem w sposób imitujący ssanie.

Na pierwszy rzut oka podczas epizodu regurgitacji maluch wydaje się usatysfakcjonowany, ale dość szybko staje się poirytowany i głodny.

Czułość: najlepsze lekarstwo

Zespół przełykania ma często podłoże psychologiczne, dlatego też jego leczenie często opiera się na stosowaniu technik behawioralnych.

Trzeba odkryć przyczyny takiego zachowania i w odpowiedzi na nie zacząć odpowiednio postępować. Najczęściej stosuje się zróżnicowane praktyki behawioralne oparte na warunkowaniu instrumentalnym.

Jedną z form leczenia jest zmuszanie dziecka do jedzenia większej ilości pokarmów, aby wykluczyć pragnienie przeżuwania. Inny sposób to kładzenie bezpośrednio na języku gorzkich lub niesmacznych pokarmów, gdy dziecko zacznie przeżuwać cofnięty pokarm.

Uśmiechnięty chłopiec siedzący przy stole i jedzący z miski - zespół przeżuwania

Wzmocnienie pozytywne w zespole przeżuwania

Doskonałe efekty przynosi również stosowanie wzmocnienia pozytywnego przy użyciu czułych słów, całusów lub przytulania. Warto także spróbować zaoferować przysmak w formie nagrody, gdy dziecko będzie w stanie powstrzymać się od regurgitacji.

Dobre skutki przynosi zmiana niekorzystnego otoczenia, w którym żyje dziecko. Kluczem do poprawy sytuacji jest cierpliwość i czułość, a nie wyżywanie się lub odrzucenie.

Rodzice muszą poddać się psychoterapii. Czułość i uwaga sprawią, że będą w stanie przyciągnąć uwagę dziecka, gdy zacznie ruszać się w sposób charakterystyczny dla tego zaburzenia.

Zespół przeżuwania u dzieci nie jest związany z bulimią, zaburzeniami z napadami objadania się lub dobrowolnym zaprzestaniem jedzenia. Jest wywoływany przez brak czułości i uwagi ze strony rodziców.

Nie wiadomo, czy i jak można mu zapobiec. Z zespołem przeżuwania walczy się za pomocą miłości oraz zmiany sytuacji rodzinnej, która wywiera zły wpływ na rozwój emocjonalny dziecka. To pierwszy krok do zdrowego i szczęśliwego życia.


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.