Jak pomóc dziecku pokonać strach: 5 porad

Jak pomóc dziecku pokonać strach: 5 porad
María Alejandra Castro Arbeláez

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 06 stycznia, 2019

Jeśli Twoje dziecko próbuje przezwyciężyć swoje obawy, oto kilka wskazówek, które pomogą mu stawić czoła przerażającym sytuacjom w życiu codziennym. Dowiedz się, jak pomóc dziecku pokonać strach.

Prawda jest taka, że wcale nie jest łatwo pomóc dziecku pokonać strach. Jest to naturalny etap, przez który przechodzą dzieci, ale jednocześnie dość skomplikowany.

Oprócz wskazówek, które znajdziesz w tym artykule, będziesz potrzebować dużo cierpliwości. Jako rodzic możesz skutecznie pomóc dziecku pokonać strach, ale bywa to frustrujące. Szczególnie gdy obawy są irracjonalne.

Często wydaje się, że nic, co mówisz, nie pomaga Twojemu dziecku pokonać niepokoju. W pewnym momencie możesz już nie wiedzieć, co robić dalej.

Dzieci czasami odczuwają lęk przed pewnymi sytuacjami lub przedmiotami, które naszym dorosłym oczom nie wydają się wcale groźne. Dzieje się tak we wszystkich kulturach.

Obawy w dzieciństwie są powszechną częścią procesu dorastania, bez względu na pochodzenie czy miejsce zamieszkania.

Konieczność, by pomóc dziecku pokonać strach na ogół pojawia się, gdy dziecko ma około roku. Do czasu ukończenia czterech do sześciu lat ta tendencja może przyjąć na sile.

Większość lęków to wynik kolejnego etapu rozwoju dziecka. W niektórych wyjątkowych przypadkach konieczna jest pomoc psychologiczna.

Źródła tego lęku mogą się zmieniać wraz z wiekiem dziecka. Na przykład strach przed ciemnością lub potworami pod łóżkiem może przekształcić się w lęk przed obcymi lub przemocą.

Obawy w dzieciństwie: o czym pamiętać

Jeśli chcesz pomóc dziecku pokonać strach, musisz pamiętać o pewnych czynnikach dotyczących jego lęków.

  • Drażnienie dzieci lub zmuszanie ich do konfrontacji z tym, czego się boją, może tylko pogorszyć sprawę.
  • Możesz pomóc swojemu dziecku, traktując poważnie jego obawy i zachęcając do mówienia o tym, jak się czuje.
  • Przede wszystkim nigdy nie krytykuj swojego dziecka za to, że się boi, ani nie zmuszaj go do przebywania w sytuacji, która jest dla niego przerażająca.
  • Aby pomóc dziecku pokonać strach, musisz okazać zrozumienie dla jego uczuć.
  • Zachęcanie dziecka do mówienia o rzeczach, które sprawiają, że czuje się zaniepokojone, da mu możliwość stawienia czoła swoim lękom w jego własnym tempie i z całym Twoim wsparciem.

Co sprawia, że ​​dzieci się boją?

Niektóre dzieci są bardziej strachliwe niż inne. Oto niektóre z czynników, które sprzyjają pojawianiu się lęków w dzieciństwie:

  • Wrażliwość genetyczna: niektóre dzieci są naturalnie bardziej wrażliwe i mają bardziej emocjonalny temperament.
  • Niepokój u rodziców: dzieci uczą się zachowywać, obserwując swoich rodziców.
  • Nadopiekuńczy rodzice: dzieci, które są w dużym stopniu zależne od rodziców, mogą czuć się nieporadne, co prowadzi do ogólnego lęku.
  • Stresujące okoliczności: niektóre sytuacje, takie jak separacja od rodziców, uraz fizyczny lub okres hospitalizacji, mogą mieć znaczny wpływ na Twoje dziecko.
Jak pomóc dziecku pokonać strach - przestraszony chłopiec

5 sposobów, jak pomóc dziecku pokonać strach

Oto 5 sposobów, które pomogą Twojemu dziecku pozbyć się lęków. Spróbuj zastosować poniższe wskazówki w praktyce.

1. Czytaj książki o lęku i pokonywaniu go

Opowiadanie historii, odgrywanie scenek czy czytanie książek o przerażającej sytuacji może pomóc dziecku przełamać lęk.

Ta strategia jest czasami określana jako biblioterapia lub ekspresyjne opowiadanie historii. Jest to przydatna technika, ponieważ dzieci często potrafią identyfikować się z postacią, która zmaga się z tym samym problemem.

2. Użyj sztuki i zajęć twórczych

Aktywność twórcza może ułatwić dzieciom reagować na ich podświadome lęki. Kiedy dziecko nie jest w stanie mówić o swoich obawach, pusta kartka i kredki są dobrym narzędziem do przedstawienia tego, co dzieje się w jego umyśle.

Gdy dziecko narysuje przedmiot, który je przeraża, możecie porozmawiać o tej obawie i wspólnie poszukać rozwiązania.

„Przede wszystkim nigdy nie krytykuj swojego dziecka za to, że się boi, ani nie zmuszaj go do przebywania w sytuacji, która jest dla niego przerażająca”.

3. Zrób ranking

Niech Twoje dziecko sporządzi listę rzeczy, których się boi. Pomóż mu uporządkować tę listę od najmniej do najbardziej przerażających rzeczy.

Możesz również skorzystać z idei termometru, aby pomóc dziecku ocenić każdy strach w skali od gorąca do zimna.

Mniejsze dzieci mogą potrzebować przy tym ćwiczeniu większej pomocy, ale na ogół są w stanie powiedzieć, które sytuacje są bardziej przerażające niż inne.

Gdy dziecko umieści w rankingu każdą sytuację, skorzystaj z okazji, aby porozmawiać o obawach znajdujących się na liście.

Zmartwiona dziewczynka

4. Baw się w chowanego

Ta popularna gra dla dzieci daje więcej niż tylko rozrywkę. Uczy nas radzenia sobie z porzuceniem i separacją.

Zabawa w chowanego pomaga dziecku stawić czoła lękowi przed samotnością.

5. Przyznaj się, gdy się boisz

Powiedz dziecku o rzeczach, które Cię przerażają i zdradź mu, co robisz, aby opanować swoje lęki. Nauka na Twoim przykładzie pomoże dziecku przejść przez ten trudny etap.

Twoje dziecko naśladuje Ciebie i uczucia, które przeżywasz i wyrażasz. Dzieląc się własnymi doświadczeniami, nauczysz dziecko, jak mówić o własnych odczuciach.

Istnieje wiele sposobów, by pomóc dziecku pokonać strach. Pamiętaj, że niektóre z nich mogą okazać się skuteczniejsze w przypadku Twojego dziecka, podczas gdy inne nie przydadzą się zbytnio.

Najważniejsze jest jednak, aby zapewnić opiekę i wsparcie dziecku.

Pamiętaj, że Twój maluch potrzebuje Ciebie, aby przezwyciężyć lęki, które są powszechnym etapem dzieciństwa.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Aguilar Melchor, J. M. (2022). Tratamiento cognitivo-conductual de fobia a la oscuridad: un estudio de caso. Máster de Psicología General Sanitaria, Universidad Europea de Madrid.  https://titula.universidadeuropea.com/handle/20.500.12880/2116
  • Herringa, R. J., Birn, R. M., Ruttle, P. L., Burghy, C. A., Stodola, D. E., Davidson, R. J., & Essex, M. J. (2013). Childhood maltreatment is associated with altered fear circuitry and increased internalizing symptoms by late adolescence. Proceedings of the National Academy of Sciences, 110(47), 19119–19124. https://www.pnas.org/doi/full/10.1073/pnas.1310766110
  • Méndez, F. X., Inglés, C. J., Hidalgo, M. D., García-Fernández, J. M., & Quiles, M. J. (2003). Los miedos en la infancia y la adolescencia: un estudio descriptivo. Revista Electrónica de Motivación y Emoción, 6(13), 150-163. http://reme.uji.es/articulos/amxndf4650710102/texto.html
  • Rafihi-Ferreira, R. E., Alckmin-Carvalho, F., Silvares, E. F. D. M., & Ollendick, T. (2021). Biblioterapia para Medos Noturnos em Crianças: Um Estudo de Caso. Psicologia: Ciência e Profissão, 41. https://www.scielo.br/j/pcp/a/Qbn5VLxJNpMyygDH5B8S9jP
  • Sandín, B., Chorot, P., Valiente, R. M., & Germán, M. Á. S. (1998). Frecuencia e intensidad de los miedos en los niños: Datos normativos. Revista de Psicopatología y Psicología Clínica, 3(1), 15-25. http://revistas.uned.es/index.php/RPPC/article/view/3853
  • Sias Salas, S. S., Ayala Escandón, C. de la L., & Pichardo Solís, V. A. (2021). El dibujo como medio de evaluación del miedo/ansiedad en niños de 5 a 8 años en atención dental. Estudio descriptivo. Revista De Odontopediatría Latinoamericana, 8(2). https://www.revistaodontopediatria.org/index.php/alop/article/view/155
  • Valiente, R. M., Sandín, B., & Chorot, P. (2002). Miedos comunes en niños y adolescentes: Relación con la sensibilidad a la ansiedad, el rasgo de ansiedad, la afectividad negativa y la depresión. Revista de psicopatología y Psicología clínica, 7(1), 61-70. http://revistas.uned.es/index.php/RPPC/article/view/3922

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.