Poczucie własnej wartości dziecka - jak go nie zniszczyć?
Zarówno dla dorosłych jak i dla dzieci poczucie własnej wartości to jedna z najważniejszych cech bycia człowiekiem. Poczucie własnej wartości dziecka jest jednak znacznie bardziej kruche niż w przypadku osoby dorosłej. Bez niego nie jesteśmy w stanie ocenić się pozytywnie i zbudować pewności siebie która pozwala nam rozwijać się socjalnie, bronić się i kochać. Poczucie własnej wartości dziecka rośnie wraz z nim.
Jako rodzice chcemy aby nasze dzieci dorastały tak bezpieczne, że nie odstępujemy ich na krok, niezależnie od sytuacji. Bez uświadomienia sobie tego skończymy osiągając wyniki przeciwne do zamierzonych.
Nasze czyny i słowa często nie kształtują samodzielnego człowieka ale powodują głęboki smutek i niskie, albo wręcz zerowe, poczucie własnej wartości. Nikt nie rodzi się idealną matką, ojcem, wujkiem czy dziadkiem. Rozumiemy to i dlatego pokażemy Ci jak rozwijać pewne nawyki które pomogą Ci dbać o poczucie własnej wartości twoich dzieci a nawet je wzmacniać.
Czy kiedykolwiek zdarzyło Ci się czuć źle widząc niską samoocenę twojego dziecka? Czy jesteś jednym z tych rodziców którzy za wszelką cenę próbują uchronić dziecko przed całym światem? Jeżeli odpowiedzi na te pytania są pozytywne to czas się trochę nad tym zastanowić.
Pamiętaj że dzieci potrzebują od swoich rodziców miłości, wsparcia, porady i zachęty. Życie może być bardzo skomplikowane i musimy wiedzieć jak być dobrym przewodnikiem dla naszych pociech aby pomóc im rosnąć.
Poczucie własnej wartości pomaga budować naszą pewność siebie. Dzięki dobrej samoocenie i zdrowiu psychicznemu możemy rozwijać pozytywne postawy i promować związki i doświadczenia które z kolei przynoszą korzyści naszemu otoczeniu.
Poczucie własnej wartości motywuje i inspiruje
Wenezuelski psycholog Pablo Rios Cabrera w swojej książce „Psychologia: przygoda poznawania siebie nawzajem”, twierdzi, że poczucie własnej wartości jest powiązane z oczekiwaniami i sukcesem. Oznacza to, że poczucie własnej wartości zmusza nas do rozwoju, poszukiwania celów i zakładania pewnych oczekiwań, aby osiągnąć sukces.
Dla przykładu wyobraź sobie, że twoja córka chce być astronautką. Stworzy sobie ona pewne oczekiwania i wyobrażenia według których będzie dążyć do realizacji swojego marzenia. Gdy jej się to uda, będzie to oznaką zdrowego poczucia własnej wartości. Jeżeli natomiast będzie jej zbyt ciężko wyobrazić sobie prawdopodobieństwo zrealizowania swoich snów, to mamy problem.
Poczucie własnej wartości dziecka – rola rodziców
Rodzice kształtują poczucie własnej wartości dziecka poprzez rozmaite zachowania, które mogą pozornie w ogóle nie wiązać się z tym tematem. Rozpatrzmy to z perspektywy dwóch scenariuszy:
Scenariusz 1
Twoja córka mówi Ci, że chce zostać astronautką kiedy dorośnie. Następnie krążymy wokół tematu popełniając różne błędy jak np.:
- Chcemy pomóc jej w szkolnych projektach związanych z kosmosem ale kończymy na tym, że robimy wszystko sami. Kierujemy się przekonaniem, że będzie najlepiej jeśli wykona zadanie idealnie. (Dobrze jest uczestniczyć w zadaniach naszych dzieci ale musimy dać im szansę aby rozwiązywać problemy samemu. Powinniśmy uczyć je samodzielności)
- Kupujemy jej książki i teleskop aby mogła oglądać gwiazdy ale nie pozwalamy jej go samodzielnie rozstawić. Robimy to sami. (Jest wielka różnica pomiędzy nadzorowaniem dziecka kiedy robi to samo a tym kiedy robimy wszystko własnoręcznie powodując, że czuje się ono bezużyteczne).
- Nie zabieramy jej do planetarium i nie pozwalamy uczestniczyć jej w innych zajęciach. Wolimy kiedy zostaje w domu, bo tutaj ma najlepszą opiekę.(Nadopiekuńczość poważnie ogranicza dziecko powodując , że staje się niepewne, pełne obaw co oczywiście obniża jej poczucie własnej wartości.
Wynik: Córka nie może wyobrazić sobie tego, że zostanie astronautką ponieważ wpłynęliśmy na to marzenie. Dostarczając jej wszystkiego, co w naszej opinii, potrzebuje, tak naprawdę ograniczamy jej możliwości rozwoju, a wraz z nimi jej poczucie własnej wartości.
Scenariusz 2
Córka mówi ci, że chce być astronautką kiedy będzie dorosła. Nie zważając na to jak prawdopodobne nam się to wydaje postępujemy zgodnie z zasadami:
- Współpracujemy z nią za każdym razem kiedy poprosi nas o pomoc przy szkolnym projekcie związanym z kosmosem.
- Kupujemy jej teleskop, książki, zabawki itp. związane z tematem jej marzenia i pozwalamy aby od początku poznawała go samodzielnie. Jeżeli napotka na jakieś problemy możemy pomóc ale nie interweniujmy w ten proces. Bardzo ważne jest aby uczyła się sama i aby czuła, że może się nas poradzić i liczyć na nasze wsparcie.
- Przemyślmy propozycję wycieczki do planetarium albo rozpoczęcie jakiegoś kursu o tematyce kosmosu. Jeżeli nas na to stać to dlaczego jej tego nie zasugerować? Jeżeli to nie zadziała to przynajmniej nie będzie czuć „poczucia obowiązku” kiedy pomyśli o tym w przyszłości.
UWAGA! Jeżeli nie stać nas na wycieczki czy kursy, zawsze dobrze jest poszukać alternatyw i spróbować spędzić wartościowy czas z córką. Na przykład, dlaczego nie zorganizować wieczoru filmowego o tematyce podboju kosmosu?
Co się dzieję kiedy nie pozwalasz swoim dzieciom popełniać błędów?
Jeżeli dzieci nie mogą popełniać błędów a my jesteśmy nadopiekuńczy i za wszelką cenę próbujemy uchronić je od złych doświadczeń oraz popełniania jakichkolwiek pomyłek. Wyrosną one na osoby niezdolne do normalnego funkcjonowania w życiu i uzależnimy je od siebie. Będą żyły w przekonaniu, że popełnianie błędów to coś złego bo „to boli”. Poczucie własnej wartości dziecka bardzo na tym ucierpi.
Dlatego nie powinniśmy zabierać im możliwości uczenia się na swoich błędach, przyznania do tego, że zrobiły coś źle oraz dania możliwości i satysfakcji aby swój błąd naprawić samodzielnie.
Nauczcie swoje dzieci robienia wszystkiego najlepiej jak potrafią i bycia odpowiedzialnym za swoje czyny. W ten sposób będą miały zdrowe podejście do popełnianych błędów i uświadomią sobie jak ważna jest nauka z nich płynąca. Kiedy dorosną podziękują Ci za to a ty będziesz miała poczucie dobrze wykonanej pracy.
Dasz radę!