Dziecko boi się zostać samo – jak pomóc mu pokonać lęk?

W pewnym wieku wiele dzieci nagle zaczyna bać się pozostawania w samotności. Jeśli Twoje dziecko boi się zostać samo, w tym artykule znajdziesz zbiór wskazówek, które pozwolą Ci pomóc maluchowi przezwyciężyć strach.
Dziecko boi się zostać samo – jak pomóc mu pokonać lęk?
María Alejandra Castro Arbeláez

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 21 czerwca, 2018

Każdego dnia miliony rodziców zderzają się ze złożonym problemem: ich dziecko boi się zostać samo. To jeden z najczęstszych rodzajów lęku u dzieci – szczególnie małych.

W ujęciu ogólnym, lęk przed samotnością rozwija się u dzieci pomiędzy 2 a 5 rokiem życia. Jeśli rodzina nie zajmie się kłopotem od razu w odpowiedni sposób, kwestia ta może mieć negatywny wpływ na zdrowie psychiczne dziecka w późniejszym etapie jego życia.

W niektórych przypadkach, lęk przed samotnością u dzieci wiąże się ze strachem przed ciemnością i potrzebą spania przy włączonej lampce. Ten rodzaj strachu może też występować w towarzystwie innych typowych dziecięcych obaw: strachu przed osobami w przebraniu, zwłaszcza klaunami.

Niezależnie od tego czego boją się nasze dzieci, jako rodzice powinniśmy zwracać szczególną uwagę na ich lęki, na przykład wtedy, gdy dziecko boi się zostać samo. To umożliwi nam skuteczną pomoc.

Jak dzieci postrzegają czas

Jednym z powodów, dla których Twoje dziecko boi się zostać samo może być fakt, iż postrzega ono upływ czasu inaczej niż dorośli. 

Możemy zaobserwować to zjawisko kiedy obiecujemy dziecku że dostanie za jakiś czas coś, co lubi. W oczekiwaniu na przyjemność dziecko wciąż dopytuje, czy już nadszedł obiecany moment i nie rozumie odpowiedzi “później”.

Dzieje się tak dlatego, że dzieci postrzegają upływ czasu zupełnie inaczej, niż dorośli. Dla dziecka kilka minut może dłużyć się niczym kilka dni.

To oznacza, że jeśli mama lub tata odbierają dziecko ze szkoły czy przedszkola z kilkuminutowym opóźnieniem, dla malucha okres oczekiwania może sprawiać wrażenie kilkugodzinnego.

Takie sytuacje mogą nawet prowadzić do ataków paniki. Niektóre dzieci z trudem uspokajają się po tej tak sytuacji i przez dłuższy czas mogą bać się powrotu do szkoły.

Płaczące dziecko.

To normalne, że dziecko boi się zostać samo

Niemal każde dziecko na pewnym etapie dorastania doświadcza lęku przez zostaniem samemu. To normalne zjawisko, które nie powinno budzić niepokoju rodziców.

Dzieci mogą obawiać się, że zostaną same nawet kiedy przebywają w otoczeniu innych. Czasami zdarza się nawet, że dziecko boi się zostać samo bez żadnego konkretnego powodu.

Na przykład niektóre dzieci boją się momentu odwożenia lub odprowadzania do szkoły pomimo, że cały czas są tam otoczone innymi dziećmi. W tym wypadku, lęk przed samotnością wynika z braku poczucia bezpieczeństwa.

Dzieci mogą też czuć się samotne kiedy bawią się w pojedynkę w swoim pokoju, choć cały czas wiedzą przecież, że rodzic jest bardzo blisko. U niemowląt taki lęk pojawia się często, kiedy bierze je na ręce ktoś inny niż mama lub tata.

Jak pomóc dziecku przezwyciężyć strach przed samotnością

Jednym z naszych zadań jako rodziców jest pomoc dzieciom w przezwyciężaniu trudności, na które natykają się w życiu. Lęk przed pozostaniem samemu jest właśnie jedną z takich trudności, które należy wspólnie pokonać.

1. Gdy dziecko boi się zostać samo, nigdy nie umniejszaj problemu

Jakkolwiek małe lub nieznaczące mogą Ci się wydawać obawy dziecka, nigdy ich nie lekceważ. Kiedy ignorujemy lęki dziecka, uczymy ich jedynie tego, że nie mogą nam zaufać.

2. Nie ucz dziecka strachu

Niektórzy rodzice popełniają duży błąd i uczą dziecko tego, że pewnych rzeczy należy się bać. Na przykład straszą je potworem, który “przyjdzie i porwie je jeśli natychmiast nie położą się do łóżka”. Budują w ten sposób atmosferę strachu.

Dzieci dorastające w środowisku przepełnionym strachem mają tendencję do braku poczucia bezpieczeństwa oraz do bycia nieśmiałymi. Mają też trudności ze stawianiem czoła swoim lękom, również na późniejszym etapie życia.

Z drugiej jednak strony, łatwo stać się nadopiekuńczym rodzicem i rozwiązywać problemy za dziecko. Nadopiekuńczy rodzice często czują potrzebę wizyty w szkole bądź przedszkolu kiedy tylko dowiedzą się, że pociecha ma problemy.

Tymczasem to ważne, by dać dziecku szansę na samodzielne rozwiązanie jego własnych problemów. W ten sposób maluch wykształca samoocenę i buduje pewność siebie.

Kiedy dziecko boi się zostać samo, często pomaga przytulenie go i rozmowa.

3. Zrozum lęk

Nie zmuszaj pociechy do stawania twarzą w twarz z problemem, jeśli nie jest na to jeszcze gotowa. Zamiast tego, porozmawiaj. Zachęć dziecko by wytłumaczyło Ci, czego się obawia i z jakiego powodu. Próba zrozumienia obaw pociechy przed samotnością da Ci podstawę i narzędzia konieczne do poradzenia sobie z problemem.

Kiedy rozmawiasz o tym z dzieckiem upewnij się, że poświęcasz mu sto procent swojej uwagi.

Dzięki temu maluch odczuje, że interesujesz się jego sprawami. W przyszłości będzie mu łatwiej zwrócić się do Ciebie i porozmawiać o tym, co dzieje się w jego życiu.

Pamiętaj o tym, że strach przez zostaniem samemu jest normalny wśród małych dzieci. Z Twoją pomocą i wsparciem, dziecko będzie zdolne do pokonania go.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.



Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.