Brak zabawy w wieku dziecięcym – jak wpływa na malucha?

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 23 października, 2018

Zabawa jest dobra dla dzieci, bo pozwala im odkrywać świat. Poprzez gry dzieci uczą się naśladować dorosłych, sprawdzać różne rozwiązania, eksperymentować, rozwiązywać problemy oraz rozwijają zrozumienie i kreatywność. Brak zabawy może mieć zły wpływ na ich przyszłość.

W dzisiejszych czasach dzieci mają coraz mniejsze możliwości zabawy. Często mają napięty plan dnia, pełen zajęć, które zabierają im cały wolny czas. Tym samym brak zabawy staje się smutną rzeczywistością.

Szkoła, drużyny sportowe, nauka języka obcego, taniec, sztuki walki, gra na instrumencie – to wszystko wypełnia dni maluchów. Wracają do domu zmęczone i nie mają siły ani ochoty na zabawę.

Nie mają też czasu na swobodną zabawę. Rodzina musi zrozumieć, że dziecko podczas zabawy się uczy. Dlatego też stanowi ona kluczowy element rozwoju dziecka.

Jak brak zabawy wpływa na dziecko

1. Niewielka kreatywność i brak wyobraźni

Kreatywność odgrywa dużą rolę w życiu. To klucz, który pozwala nam rozwiązywać problemy i radzić sobie z różnymi sytuacjami. Świat, który dziecko tworzy podczas zabawy, staje się dla niego prawdziwy.

Podczas zabawy rozwija się kreatywność malucha. Udowodniono, że brak zabawy ogranicza ilość oryginalnych pomysłów, na jakie wpadają dzieci.

2. Brak samodzielności i niezależności

Gdy dziecko dorasta, musi przestać polegać na rodzicach i rozwinąć samodzielność.

Zabawa odgrywa kluczową rolę w tym procesie, bo podczas niej dziecko podejmuje decyzje, rozwiązuje problemy i działa samo, bez dorosłych, którzy mówią mu, co ma robić. Zabawa to prawdziwy pokaz samodzielności.

Gry to swoisty trening niezależności. Brak zabawy wywołuje niepewność i zależność.

3. Nieśmiałość

Dzieci, które się nie bawią, są zazwyczaj nieśmiałe i brakuje im pewności siebie. Wątpią we wszystko, co robią i wstydzą się w sytuacjach, w których znajdują się w centrum uwagi.

Nieśmiałość bierze się często z tego, że rodzice mówią dziecku, co ma robić i ganią je, gdy coś mu się nie udaje.

Takie dzieci nie mają szans na swobodną zabawę, która umożliwia uwolnienie energii i rozwinięcie potencjału oraz odkrycie zdolności.

W związku z tym nie lubią ryzykować i nie czują, że są w stanie czegokolwiek osiągnąć.

4. Trudności w porozumiewaniu się z innymi

Zabawa z innymi pomaga rozwijać umiejętności społeczne. Dzieci uczą się większości umiejętności społecznych potrzebnych w dorosłym życiu podczas zabawy.

Bawiąc się dziecko uczy się kontroli, negocjacji, pracy w zespole, czekania i dzielenia się. Brak zabawy sprawia, że dziecko wyrasta na odizolowanego człowieka, który koncentruje się jedynie na sobie.

5. Niedojrzałość emocjonalna

Zabawa stanowi nieodłączny element rozwoju emocjonalnego dziecka. Istotną rolę odgrywają zabawy angażujące wyobraźnię, podczas których dziecko uczy się o samym sobie i może bez przeszkód wyrażać swoje emocje.

Wyobraża sobie, jak pokonuje przeszkody i lęki oraz triumfuje w ryzykownych sytuacjach. Takie wizualizacje stają się prawdziwymi doświadczeniami i wzbogacają życie wewnętrzne malucha.

Zabawa sprawia, że dziecko czuje się silne i niezależne, co wzmacnia równowagę emocjonalną.

6. Złe zachowanie

Złe zachowanie dziecka wynika często z braku zabawy. Podczas zabawy dziecko pozbywa się napięcia. Pełni ona funkcję oczyszczającą, więc kiedy dziecko nie ma szans na zabawę, musi odstresować się w inny sposób.

Psychologowie alarmują: gry komputerowe ograniczają dziecko i nie zapewniają mu odpowiedniego rozwoju. Dlatego też mogą być dodatkiem i urozmaiceniem, ale podstawę powinna stanowić zabawa bez określonych zasad.

Najlepiej jest łączyć samodzielną zabawę z zabawami w gronie innych dzieci.