Wyrażanie uczuć przez dzieci - elementy rozwoju

W dzisiejszym artykule porozmawiamy o znaczeniu rozwoju emocjonalnym. Wyrażanie uczuć przez dzieci jest bardzo ważnym elementem komunikacji. 
Wyrażanie uczuć przez dzieci - elementy rozwoju
María Matilde

Napisane i zweryfikowane przez pedagog María Matilde.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Przyjrzyjmy się różnym obszarom rozwojowym, które mają wpływ na rozwój danej osoby, wpływając na siebie nawzajem i stale oddziałując. Wyrażanie uczuć przez dzieci to bardzo istotny element dorastania i odkrywania potrzeb emocjonalnych. 

Czytaj dalej i dowiedz się jak wspierać swoje dziecko!

Podstawowe potrzeby edukacyjne dziecka we wczesnych latach życia

Rozwój emocjonalny wiąże się z bardzo złożonym procesem umysłowym, w którym jednostki stopniowo nabywają zdolność doświadczania, zrozumienia i manifestowania swoich emocji.

Aby proces ten odbył się prawidłowo, dzieci powinny mieć kontakt z innymi: członkami rodziny, znajomymi i innymi dziećmi. Innymi słowy, ich rozwój społeczny i emocjonalny są nierozerwalnie połączone i przeplatają się.

Uczuciowość rozwija się także w trakcie całego życia człowieka. Możemy jednak powiedzieć, że zarówno dzieciństwo, jak i dorastanie są kluczowymi etapami, jeśli chodzi o naukę rozpoznawania emocji oraz zdrowego zarządzania nimi. Wyrażanie uczuć jest kluczowe dla nawiązania relacji w społeczeństwie.

Wyrażanie uczuć przez dzieci – rozwój i dorastanie

Wyrażanie uczuć przez dziecko

Możemy uznać rozwój emocjonalny za ścieżkę, podczas której ludzie uczą się rozpoznawać i przeżywać wszelkie uczucia, oraz odkrywają sposób ich doświadczania i rozumienia.

Obejmuje to uczucia, jak i emocje. Odnosi się do różnorodnych i licznych stanów emocjonalnych – zarówno przyjemnych, jak i nieprzyjemnych – przez które przechodzimy przez całe życie.

Co więcej, charakterystyka, którą obiera ścieżka rozwoju afektywnego, określi w pewnym stopniu rodzaj więzi międzyludzkich, które ludzie ustanawiają w dorosłym życiu. W ten sam sposób wpływa na sposób, w jaki dana osoba odnosi się do innych.

Rozwój uczuciowości obejmuje zdolność do przeżywania i manifestowania stanów emocjonalnych poprzez zachowania zewnętrzne. Te zachowania pozwalają ludziom być częścią sfery społecznej. Jednocześnie pozwalają im zaspokoić podstawowe potrzeby fizjologiczne, poznawcze, społeczne i uczuciowe.

Rozwój uczuciowości u dzieci

Ważne etapy rozwoju emocjonalnego oraz wyrażanie uczuć na różnych etapach:

Dzieciństwo

Etap dzieciństwa jest podstawowym filarem rozwoju uczuciowości. Od momentu, gdy jesteśmy bardzo mali, odczuwamy potrzebę bycia kochanym, objętym troską i docenionym. W rzeczywistości rozwój naszej osobowości afektywnej zależy w dużej mierze od tych czynników.

Zależy również od właściwej ewolucji w innych obszarach rozwojowych, w tym rozwoju psychospołecznym, poznawczym i motorycznym.

Ważnym czynnikiem w przyszłym życiu emocjonalnym ludzi jest rodzaj więzi lub przywiązań, które rozwijają we wczesnym dzieciństwie. Idea przywiązania, rozwinięta przez Johna Bowlby’ego (1986), jest zdefiniowana przez zestaw uczuć związanych z ludźmi, z którymi dziecko żyje i wchodzi w interakcje.

Są to uczucia, które wpływają na nas w dzieciństwie, zapewniając poczucie bezpieczeństwa, dobre samopoczucie i radość, wytwarzaną przez bliskość i kontakt z innymi.

Przywiązanie to więź uczuciowa, która tworzy się już w ciągu pierwszego roku życia. Jest to wynik potrzeby więzi uczuciowej odczuwanej przez dzieci oraz zachowań, które wchodzą w grę w celu zaspokajania tych potrzeb.

Przywiązanie dzieci do rodziców i rodzeństwa będzie trwać przez całe życie. Co więcej, służy ono jako wzór tego, jak odnoszą się do innych dzieci i dorosłych.

Dlatego więź uczuciowa, która jest spokojna i stabilna, ma dla dzieci fundamentalne znaczenie. Tylko wtedy dzieci mogą rozwinąć pozytywny model mentalny oraz bezpieczne i przystosowane społecznie zachowania. Ma to wpływ na ich rozwój psychomotoryczny w pierwszych latach życia, a później na rozwój całego zestawu zachowań w związkach.

Okres nastoletni

Dojrzewanie to kolejny bardzo ważny etap rozwoju afektywnego i kształtowania się osobowości. Interakcje i integracje społeczne poszerzają się w sposób niezwykły. W tym samym czasie rodzina staje się mniej ważnym punktem odniesienia, podobnie jak znajomi z dzieciństwa.

W tym samym czasie, gdy dzieci stają się coraz bardziej niezależne od swoich rodzin, przyjaciele stają się najważniejsi. Nastolatki nawiązują silniejsze więzi z rówieśnikami i często nawiązują pierwsze romantyczne relacje.

Rozwój uczuciowości w okresie dojrzewania wiąże się z różnymi potrzebami. Nastolatki potrzebują intymności, aby zinternalizować i dostosować psychologicznie i biologicznie do zmian, których doświadczają w swoich ciałach.

Nastolatki również odczuwają potrzebę wolności i niezależności od swoich rodzin. Jest to ważne, aby zwiększyć ich autonomię, niezbędną w przejściu do dorosłego życia. Co więcej, młodzież odczuwa potrzebę konstruowania własnej osobowości i tożsamości.

Ta osobowość i tożsamość będą wynikiem ich preferencji, wyborów (społecznych, seksualnych, zawodowych, zawodowych) i tego, jak postrzegają swoją przyszłość.

Teorie wyjaśniające rozwój uczuciowości

Istnieje kilka teorii wyjaśniających rozwój emocjonalny i, takich jak 8 etapów rozwoju psychospołecznego Erika Eriksona. Ten niemiecko-amerykański psycholog rozwojowy i psychoanalityk uważał, że rozwój afektywny jest stały.

Według Eriksona trwa przez całe życie człowieka i składa się z 8 faz.

Na każdym z tych etapów rozwojowych jednostka musi wykonać określone zadanie, aby zdobyć szereg umiejętności. Dzieje się tak, ponieważ pojawia się „konflikt” psychospołeczny, który jednostka musi pokonać, aby osiągnąć postęp w rozwoju swoich zdolności afektywnych.

Każdy z tak zwanych „konfliktów” Eriksona jest reprezentowany przez parę przeciwstawnych terminów, odnoszących się do pozytywnego lub negatywnego rozwiązania konfliktu. Na przykład autonomia a wstyd i wątpliwości oraz tożsamość a poczucie zagubienia.

Rozwój uczuć u dzieci

W tym samym czasie francuski psycholog Henri Wallon, z tej samej szkoły myślenia, co Piaget, ma własną teorię dotyczącą rozwoju i wyrażania uczuć. Według Wallona r elacje międzyludzkie kształtują ludzi.

Wszystkie relacje społeczne są ważne – nie tylko główne postacie przywiązania, takie jak rodzice i wychowawcy. Nawet znajomi czy koledzy mają duży wpływ na relacje w przyszłości.

Uczuciowość odgrywa fundamentalną rolę w rozwoju człowieka. Sama w sobie stanowi system wyrazu poprzedzający język i działa równolegle do ​​niego.

Jak zmaksymalizować rozwój emocjonalny  i wyrażanie uczuć u dziecka

Rozwój uczuć i emocji

Aby rozwój uczuciowy człowieka był zadowalający, musimy zmaksymalizować następujące elementy zarówno u dzieci, jak i dorosłych:

  • Rozpoznawanie, wzmacnianie i utrzymywanie więzi uczuciowych. We wczesnym dzieciństwie w uczuciowej więzi przywiązania, a wraz z dorastaniem dzieci kształci je w zakresie samoświadomości, poczucia własnej wartości oraz wykrywania i regulowania własnych emocji.
  • Tworzenie i zapewnianie środowiska przyjaznego rodzinnego i edukacyjnego, pełnego szacunku, spokojnego i stymulującego. Ma to fundamentalne znaczenie w wielu dziedzinach życia.
  • Zachęcanie, rozwijanie i promowanie dialogu i komunikacji oraz wyrażanie uczuć. Rozwój emocjonalny zachodzi poprzez rozpoznawanie i manifestację uczuć i emocji. Dlatego interakcja społeczna ma fundamentalne znaczenie w rozpoznawaniu potrzeb uczuciowych, zarówno u siebie, jak i u innych.

Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Bowlby, J. (1986). Vínculos afectivos, formación, desarrollo y pérdida. Editorial Morata. Madrid.
  • Ocaña, L. (2011). Desarrollo socioafectivo. Editorial Paraninfo.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.